19 Temmuz 2025 Cumartesi

Zeytinlikleri talana açacak yasa tasarısı AKP-MHP oylarıyla Meclis'ten geçti

Sermayenin talebi üzerine zeytinliklerin yok edilerek madencilik faaliyetine açılmak istenmesine ilişkin yasa tasarı Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. 20 maddelik yasa tasarısına karşı yaşam savunucuları bugün de Meclis Dikmen Kapısı önündeydi.

Zeytinliklerin maden şirketlerinin talanına açılmasına ilişkin yasa tasarısının görüşmeleri Meclis Genel Kurulu'nda tamamlandı.

"Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin ilk 18 maddesi Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilirken son iki madde bugün kabul edildi. 20 maddeden oluşan "süper talan" yasasına karşı yaşam savunucuları bugün bir kez daha Meclis Dikmen Kapısı önünde eylem yaptı.

Yasa tasarısı 199 oya karşı 255 oyla kabul edildi. AKP'nin verdiği önergeyle teklifin 11'inci maddesi ile 3213 sayılı Kanun'a eklenen geçici 45'inci maddenin ikinci fıkrasında yer alan "öncelik verilmek suretiyle" ibaresinden sonra gelmek üzere "taşınan ve taşınamayan zeytin ağacı sayısının en az iki katı zeytin ağacı ile oluşan" ibaresi eklendi ve maddenin dördüncü fıkrası şöyle düzenlendi: "Bu madde kapsamında, yeni tesis edilecek zeytin bahçeleri ile taşınacak zeytin ağaçları için Hazine taşınmazlarına ihtiyaç duyulması halinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca uygun görülenler veya maden sahalarının bulunduğu il sınırlarında kamu iktisadi teşebbüslerine ait taşınmazlardan ilgili kamu iktisadi teşebbüsünce uygun görülenler, zeytinliği kamulaştırılan taşınmaz maliklerinden talep edenlere 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 63'üncü maddesinde yer alan harca esas değerin yüzde biri üzerinden yirmi yıl süre ile doğrudan kiralanabilir. Kira süresi sonunda bakım yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen ve talepte bulunan kiracıların kira süresi onar yıl süreyle uzatılabilir."

BAKANLIK İZİN VEREBİLECEK
Kanun teklifine göre, elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin, tapuda zeytinlik olarak kayıtlı veya fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan, sınırları belirtilen alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesi mümkün olmaması durumunda madencilik faaliyeti yürütülecek kısımdaki zeytin ağaçlarının maden sahasının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik vermek suretiyle taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca izin verilebilecek.

10 YIL SÜREYLE KİRAYA VERİLEBİLECEK
Zeytinlik olarak kayıtlı alanlar veya fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan alanlarda madencilik faaliyeti yürütülen her yıl için, bu sahaların rehabilitasyon çalışmalarını temin etmek üzere ruhsat sahibinden işletme ruhsat bedeli kadar ayrıca tahsilat yapılacak. Yeni tesis edilecek zeytin bahçeleri ile taşınacak zeytin ağaçları için Hazine taşınmazlarına ihtiyaç duyulması halinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nca uygun görülenler, zeytinliği kamulaştırılan taşınmaz maliklerinden talep edenlere rayiç bedel üzerinden 10 yıl süreyle doğrudan kiraya verilebilecek.
 
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ön lisans veya üretim lisansı bulunan üretim tesisleri için gerekli özel mülkiyete konu taşınmazların temini amacıyla Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından 31 Aralık 2030'a kadar Kamulaştırma Kanunu kapsamında "acele kamulaştırma" kararı alınabilecek. Bu tarihe kadar işletmeye girecek yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin izin, kira ve irtifak işlemlerinde yüzde 85 indirim uygulanacak. Enerji ithalatının azaltılması, cari açığın düşürülmesi ve yerli kaynaklara dayalı üretimin artırılması için izin, kira ve irtifak işlemlerinde uygulanmakta olan indirimlerin süresi 5 yıl uzatılacak.

'TOPRAĞIMIZI VERMİYORUZ'
Zeytinliklerin talanına karşı yasa tasarısının geri çekilmesi talebiyle yaşam savunucuları bugün bir kez daha Meclis Dikmen Kapısı önünde bir araya geldi. Köylüler, çiftçiler ve ekolojistler yaptıkları açılamada, "Toprağımızı vermiyoruz" pankartı taşıdı, "Havama, suyuma, toprağıma dokunma" sloganını attı.

Açıklamaya Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) İzmir Milletvekili İbrahim Akın ve Mersin Milletvekili Perihan Koca'nın yanı sıra, Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Mezunları Derneği, Yeşil Sol Parti (YSP), Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA Vakfı) da katıldı.