GÜNCEL

Buldan: AKP-MHP iktidar�n�n yetersizli�i depremle bir kez daha aç��a ç�km��t�r

�STANBUL - ETHA
23 Mart 2023 Per�embe

HDP, 6 �ubat'ta gerçekle�en Mara� merkezli depremlere ili�kin tespit ve önerilerini kamuoyuyla payla�t�. HDP E� Genel Ba�kan� Pervin Buldan, tek adam rejiminin enkaz alt�nda kald��n� vurgulayarak, depreme ili�kin at�lmas� gereken ad�mlar� s�ralad�.

Halklar�n Demokratik Partisi (HDP), depreme yönelik tespit ve çözüm önerilerini Taksim Hill Otel'de düzenlenen bas�n toplant�s�yla payla�t�. HDP E� Genel Ba�kan� Pervin Buldan, milletvekili Züleyha Gülüm, �stanbul �l E� Ba�kan� Ferhat Encu ve çok say�da ki�i toplant�ya kat�ld�.

HDP'nin 6 �ubat tarihli Mara� merkezli depremlere ili�kin tutum belgesini HDP E� Genel Ba�kan� Pervin Buldan aç�klad�.

'DEPREMDEK� YIKIMLARIN NEDEN� S�YASAL VE YÖNETSEL YETMEZL�KT�R'
Depremler sonucu 10 ilde resmi verilere göre 50 binin üzerinde, gerçekte ise çok daha fazla insan�n ya�am�n� yitirdi�ini dile getiren Buldan, on binlerce binan�n da deprem sonucu y�k�ld��n� söyledi. Depremin bir do�a olay� oldu�unu ve Anadolu co�rafyas�n�n aktif fay hatlar�nda sürekli y�k�c� depremlerin meydana geldi�ini ifade eden Buldan, "Bu tarihsel gerçekli�e ra�men halen bu ac� felaketlerin ya�an�yor olmas�n�n nedenleri siyasal ve yönetsel yetmezlik, öngörüsüzlük ve bilimsellikten uzakl�kt�r" ifadelerini kulland�.

Kaçak ve dayan�ks�z binalar�n son 10 y�ldaki imar aflar�yla ruhsat almas� ve yasal k�l�flara büründürülerek i�lenen kent suçlar� dolay�s�yla ülkede düzensiz kentle�menin hakim k�l�nd��n� söyleyen Buldan, oy ve rant amac�yla gerekli denetimlerin yap�lmamas�n�n da bu kent suçlar�n�n siyasi sorumlular�na i�aret etti�ini kaydetti.

'AKP-MHP �KT�DARININ YETERS�ZL�� B�R KEZ DAHA GÖRÜLDÜ'
Son depremle AKP-MHP iktidar�n�n gerekli deprem önlemlerini almad��n�n, kamu kurumlar�n�n haz�rl�ks�z oldu�unu, büyük bir organizasyon ve koordinasyon sorunu ya�and��n�n aç�kça görüldü�ünü vurgulayan Buldan, �öyle devam etti: "Do�al afetlere müdahalede yetkili kurum olan AFAD �çi�leri Bakanl��na ba�lanm��, kurumun bütçesi genel bütçenin yüzde 0,25'i oran�nda belirlenmi�, kurumun yönetim kadrosu nepotizme teslim edilmi�, personel ve ekipman eksikli�i aç�kça ortaya ç�km��, asli görevi afetlere acil müdahale olan bu kurum iktidar�n h�rs�zl�k ve yolsuzluk kap�s� haline getirilmi�tir. K�z�lay da kurum yönetimi aç�s�ndan liyakatsizlikle malul ve arpal�k olarak kullan�lan, halka yard�m ula�t�ran de�il malzeme satan bir �irket durumuna getirilmi�tir."

'S�YAS� �KT�DAR DAYANI�MAYA KABUS G�B� ÇÖKMEYE ÇALI�TI'
Siyasi iktidar�n deprem bölgesindeki büyük toplumsal dayan��maya kabus gibi çökmeye çal��t��na i�aret eden Buldan, yetkililerin gelen yard�mlar� engellemeye çal��mas�n�n ibretlik bir tablo olu�turdu�unu kaydetti. "Türkiye'nin a��r� merkeziyetçi idari yap�s� da kentsel planlama süreçlerini, bilimsel ve demokratik kat�l�m süreçlerini olumsuz etkileyen bir durumdur. �mar kanunlar�, yap� yönetmelikleri ve denetim mekanizmalar� bilimsel ve kamusal bak�� aç�s�ndan uzak vah�i piyasa ko�ullar�na göre haz�rlanmaktad�r" diyen Buldan, deprem de�il depreme kar�� gerekli önlemleri almayan siyasi iktidar�n ölümlerden sorumlu oldu�unu belirtti.

Depremlerle toplumun tek adam rejiminin enkaz alt�nda kald��na tan�k oldu�unu belirten Buldan, yerel yönetimlerin güçlü oldu�u, an�nda müdahale için merkezi yönetimden talimat beklenmedi�i bir siyasal düzen ihtiyac�n�n bir kez daha bir zorunluluk olarak aç��a ç�kt��n� vurgulad�.

TESP�T VE ÖNER�LER
Siyasi iktidar�n ya�anan sorunlara kal�c� çözümler bulma ehliyetini kaybetti�ini dile getiren Buldan,
seçimlerden sonra olu�acak yeni yönetimin depreme haz�rl�k ve kent haklar� kapsam�nda atmas� gereken ad�mlar� �öyle s�ralad�:
🔹 "Bina kusuruna ba�l� meydana gelen y�k�m ve ölümlerden in�aat, ruhsat, onay a�amas�nda birinci derecede sorumlu olan herkes için mevzuatta cezai yükümlülükler artt�r�lmal� ve kesinlikle uygulanmal�d�r.
🔹 Afet bilinci ve kültürünün geli�mesi için ilkö�retimden itibaren co�rafya ve jeoloji dersleri müfredata al�nmal�; afet öncesi, afet an� ve sonras� için e�itimler verilmeli, afet esnas� ve sonras�nda yap�lacaklara dair e�itimler ilkokul seviyesinden ba�lat�lmal�d�r.
🔹 Afet dönemlerinde merkezin karar alma süreçlerini beklemeyecek, halkla beraber hareket eden güçlü demokratik yerel yönetimlerin in�as� gereklidir. Yatay örgütlenme tarz� ve merkezi kurumlarla koordineli halde hareket edecek yerel yönetimler her bir mahallede oran�n ihtiyaçlar� do�rultusunda afet gönüllüleri örgütlenmesini haz�rlamal�d�r.
🔹 Mevcut 4708 Say�l� Yap� Denetimi Hakk�nda Yasa yürürlükten kald�r�larak yeni bir düzenleme yap�lmal�, 3194 Say�l� �mar Yasas� ve ba�l� yönetmelikler de kent suçlar� tan�mlamas� kapsam�nda yeni mevzuata uyumlu hale getirilmelidir.
🔹 Do�ayla çat��madan, planl� ve sa�l�kl� kentle�meye gidilmelidir. Ba�ta imar aflar� olmak üzere tüm kent suçlar� anayasal hüküm alt�na al�narak imar ve yap� mevzuat�na uygun yap�la�ma, kamu yarar� ve halk kat�l�m� dikkate al�narak gerçekle�tirilmeli, bilimsel içerikli imar planlar� �ehirlerin anayasas� niteli�ini ta��mal�d�r.
🔹 Kentlerde afetlerden korunmak ve zararlar�ndan en az etkilenmek amac�yla "Afet Risk Yönetimi" anlay�� benimsenmeli, öncelikle ba�ta deprem olmak üzere afet riski olan bölgeler tespit edilmeli ve söz konusu riskleri azaltacak önlemler ivedilikle al�nmal�d�r. Özellikle �stanbul ba�ta olmak üzere tüm kentlerimizde kapsaml� afet yönetim planlar� haz�rlanmal� ve gecikmeksizin uygulama olanaklar� yarat�lmal�d�r.
🔹 Gelecek 5 y�ll�k planlamada depreme dayan�kl� ve dirençli kentler projesi ilan edilmeli ve uygulanmal�d�r.
🔹 Tar�m alanlar�, nehir dere yataklar�, k�y�lar, fay zonlar�, heyelan, ç�� gibi riskli alanlar imara aç�lmamal�, mevcut olanlar bir planlama do�rultusunda bo�alt�lmal�d�r.
🔹 Bar�nma hakk� anayasal bir hakt�r ve demokratik sosyal devletin bir görevidir. Kent planlamas�, merkezi üst plan ilkeleri alt�nda yerel yönetimlerin bilimsel, ekolojik dengeyi dikkate alan, kat�l�mc�, sosyo kültürel, çevresel ve jeolojik kriterlere göre yap�lmal�d�r.
🔹 Kent ve mekan planlamalar�, kent hakk� kavram� çerçevesinde, imar kanunlar�, bina ve yap� yönetmelikleri, yap� denetim sistemi uzman kurumlar, üniversiteler, TMMOB ve benzeri STK'lar ile bilimsel gerçekler ��nda yeniden düzenlenmelidir.
🔹 Afet ve Kentsel Dönü�üm Bankas� kurulmal�d�r.
🔹 AFAD kesinlikle özerk bir kimli�e kavu�mal�, liyakat temelinde atamalar yap�lmal�d�r. AFAD'�n te�kilat yap�s� yerel ve bölgesel düzeyde yeniden düzenlenmeli, illerde AFAD dan��ma kurullar� olu�turulmal�, ilgili STK'lar ve yerel yönetimler bu kurullarda yer almal�d�r.
🔹 Afet anlar�nda halka yard�m anlay��n� kaybeden ve iktidar�n arpal��na dönü�mü� olan K�z�lay bu çarp�k anlay��tan ivedilikle ar�nd�r�lmal� ve yeniden yap�land�r�lmal�d�r."

'HERKES KARAR SÜREÇLER�NE AKT�F KATILIM SA�LAMALI'
HDP olarak kent ya�am� ve kültürünün sa�l�kl� bir biçimde gerçekle�mesi için her bireyin karar alma süreçlerine aktif kat�l�m sa�lamas� gerekti�ini vurgulayan Buldan, �öyle devam etti: "Son ya�anan depremlerde görüldü�ü gibi, Türkiye halklar�n�n muazzam bir dayan��mayla yaralar� sarmaya çal��mas� gelece�e dair umutlar�m�z� ye�ertmi�, aç��a ç�kan hakl� öfke ise halklar�n iktidara yönelik demokratik de�i�im iste�ini netle�tirmi�tir. Art�k bir can�m�z� bile depremlerde yitirmek istemiyoruz, siyasi ve idari sorumlulu�u olanlar�n da hukuk önünde hesap vermesi gerekti�ini bir kez daha önemle belirtiyoruz."

Buldan: AKP-MHP iktidar�n�n yetersizli�i depremle bir kez daha aç��a ç�km��t�r

�lgili Haberler