Ivana Benario yazdı | Alman devletinin RAF heyulası
RAF, Alman devletinin mücadeleci kesimlere yönelik baskıları meşrulaştırmak için özellikle son dönemde tekrar tekrar ortaya attığı bir heyulaydı. Örneğin, ideolojik ve siyasi karakteri itibariyle reformların ya da siyaset merkezlerine yönelik dilekçelerin ötesine geçmeyen Son Nesil (Letzte Generation) iklim aktivistleri devletin belirlediği eylem ve yasallık çerçevesinin sınırlarını azıcık aştıkları anda "İklim RAF'cıları" olarak şeytanlaştırıldı.
Aşağı Saksonya Eyalet Kriminal Dairesi (LKA), 26 Şubat günü Berlin'in merkezindeki Kreuzberg'de, göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı yoksul ve emekçi bir mahallede bulunan bir evin zilini çaldı. 65 yaşında bir kadın kapıyı açtı ve kendisini Claudia Ivone olarak tanıttı. İtalyan pasaportunu göstermesine rağmen kimliğini doğrulamak için karakola götürüldü. Polislere göre, parmak izleri 1990'dan beri altı tutuklama emriyle aranan Daniela Klette olduğunu kanıtladığında, kadın sakin ve rahatlamış görünüyordu. O günden beri sessizliğini koruyor. Daniela Klette'nin RAF üyeliği suçlaması zaman aşımına uğramış durumda. Ancak Verden Savcılığı Klette'yi ve halen aranan Ernst-Volker Staub ve Burkhard Garweg'i 1999-2016 yılları arasında bir dizi soygunla suçluyor. Ayrıca Karlsruhe'deki Federal Adalet Mahkemesi'ndeki bir soruşturma hakimi de daha sonra Klette hakkında 1990'dan 1993'e kadar üç RAF eylemine karıştığı iddiasıyla tutuklama emri çıkardı: 1990'da Eschborn'daki Deutsche Bank binasına yönelik bir eylem, bir yıl sonra Bad Godesberg'deki ABD büyükelçiliğine en az 250 el ateş edildi ve 1993'te inşaat halinde olan ve aynı zamanda sınır dışı etme hapishanesi olarak hizmet vermesi planlanan Weiterstadt Hapishanesine yönelik bir eylem.
RAF'IN SİLAHLI MÜCADELESİ
Kızıl Ordu Fraksiyonu (RAF), 1968'de Vietnam Savaşı'na karşı dünya çapında gelişen direniş bağlamında öğrenci hareketinin en kararlı kesimlerinden doğan antiemperyalist devrimci bir örgüttü. RAF'ın ilk eylemi, tutuklu Andreas Baader'in 1970'te kurtarılmasıydı ve aynı zamanda Almanya'da silahlı mücadelesinin de başlangıcıydı. RAF savaşçıları Filistin kamplarında silahlı eğitim gördü. ABD emperyalizminin kurum ve temsilcilerine, kapitalistlere ve sömürücülere, savaş suçlularına ve "eski" faşistlere yönelik eylemleriyle dünyanın en çok tanınan kent gerilla örgütlerinden birine dönüştü. 1971 yılında yapılan bir ankete göre, 30 yaşın altındaki her dört kişiden birinin RAF'a sempati duyduğunu ve her on kişiden birinin "polis tarafından aranan yeraltı savaşçılarını" barındırmaya istekli olduğunu gösterdi.
Devletin RAF'a karşı şiddetli yönelimi, devletin baskı mekanizmaları ve yöntemlerinin anlaşılması açısından önemli bir deneyimdir. Alman devleti, gözü dönmüşcesine RAF militanlarının izini sürmek için tüm aygıtını seferber etti. Eşi görülmemiş araştırma yöntemlerinden geniş çaplı aramalara ve ihbarlara kadar pek çok yöntem devreye sokuldu. Devletin intikam arzusu, yargısız infazlara ve tutuklu kurucu militanlarının 17 Ekim 1977'de intihar süsü verilen cinayetine yol açtı. RAF'a yönelik tecrit işkencesi Türkiye'de olduğu gibi faşist devletler için bir model haline geldi. Tüm karşıdevrimci aygıt olağanüstü hal ilan ederek burjuva devletlerin ciddi bir tehditle karşı karşıya kaldığı anda ne kadar hızlı savaş moduna geçebileceğini, burjuva demokratik mekanizmaların ne kadar kolay ortadan kaldırılabileceğini kanıtladı. Siyasi ve ekonomik sömürü sisteminin temsilcilerinin ne denli korku içinde oldukları, çoğu Nazi soyundan gelen ve aralarında şimdiki Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in de bulunduğu çocuklarının güvenlik gerekçeleriyle yurtdışına gönderilmesinden anlaşılmaktadır.
RAF'ın önderlerinin katledilmesi ve tutuklanması üzerine yeni nesil RAF sorumluluk üstlendi. Bugüne kadar haklarında en az şey bilinen üçüncü nesil, Deutsche Bank'ın Başkanı Alfred Herrhausen ve Treuhand'ın Başkanı Detlev Karsten Rohwedder suikastlarının sorumluluğunu üstlendi. Gizli yapıları o dönem kimin RAF'a dahil olduğunun bilinmesini engelledi. RAF, durumu şöyle açıklamıştı: "Bizim hakkımızda pek bir şey bilmiyorlar. Yapılarımızın neye benzediğini ya da RAF'ta kimlerin örgütlü olduğunu hiçbir zaman gerçekten anlayamadılar." Kent gerilla mücadelesi ve siyasi konjonktür dünya çapında bir değişim geçirirken, özellikle 1990'larda dünya devrimci hareketine acil yeniden yapılanma sorumluluğu yükleyen bir değişim meydana gelirken, RAF da kendisini yeniden üretmenin yollarını aradı. Ciddi maddi hasar içeren eylemlere öncelik verdi. 1998'de nihayet bir sonuç bildirgesiyle kendisini feshettiğini duyurdu.
DEVLETİN BİLİNDİK YÖNTEMLERİ VE YENİ TEKNİK OLANAKLARI
Alman devleti, eylemler sırasında ele geçirilen DNA izlerine dayanarak üçüncü nesil RAF'dan üç kişiyi tespit etti. Daniela Klette, Ernst-Volker Staub ve Burkhard Garweg 30 yılı aşkındır yeraltında yaşıyor ve RAF'ın feshedilmesi üzeri zaman zaman soygunlar gerçekleştiriyorlardı. Aranan eski RAF'cılar bir süre kamuoyunun gözünden kaybolmuştu. Ancak 2016 yılında, üçlünün kısa bir süre önce Bremen yakınlarındaki Stuhr'da para yüklü zırhlı bir aracı bazukayla soymaya çalıştığı iddiasıyla değişti. Sonuçsuz kalan kamulaştırma girişiminde Klette ve Staub'a atfedilen DNA izleri bulundu. Garweg'i işaret eden güçlü kanıtlar da vardı. Ancak LKA'nın elinde Garweg'in DNA'sı olmadığı için ailesinden örnekler alındı. LKA, yardım ve ipucu umuduyla aileler ve eski RAF destekçilerine birkaç kez başvurdu. Arananların eski mektuplarına el koydu.
Üçlünün bu kamulaştırmanın ardından muhtemelen başka eylemlere girişecekleri kısa sürede anlaşıldı. Olağanüstü bir insan avı başladı. Üçlünün dijital olarak güncellenmiş görüntüleri büyük bir tehlike algısı yaratılarak kamuoyuna paylaşıldı ve devlet bir kez daha muhbirlere bel bağladı. Arama ilanında "Komşunuz olabilir" diye belirtildi. Tüm ipuçlarının peşine düşüldü. Üçlünün soygunlar için kullanılmış, ucuz küçük arabalar satın aldığı ortaya çıktı, satıcıların arabaları benzin deposu dolu bir şekilde sokağa park etmesi gerekiyordu. Kimlik kartı kullanılmayacaktı. Ödeme nakit olarak yapılacaktı. Bu bilgi üzerine çok sayıda araba satıcısına mektup yazıldı ve bilgi istendi. Gerçekten de Ernst-Volker Staub Osnabrück'teki bir ikinci el araba satıcısına başvurmuştu. Anlaşmaya vardıkları esnada araba satıcısı cep telefonu kamerasıyla gizlice fotoğraflarını çekti. Böylece aranan Staub'ın 90'lı yıllardan beri ilk fotoğrafı çekilmişti. Ama Staub ayrıldığında, satıcının onu takip etmesi, onun yakalanmasını engelledi. Staub şüphelendi ve bir daha geri dönmedi.
Muhbirlerin sunduğu birçok ipucu boşa çıktı. Örneğin, Hamburg yakınlarındaki Sachsenwald'da üçlü tarafından kullanılan bir RAF toprak deposu olduğu ihbarı sonuçsuz çıktı. Brandenburg'daki ücra bir çiftlikte de aynı durum söz konusuydu. Muhbirler üçlünün orada sık sık misafir olduklarını belirtmesi üzerine LKA hiçbir sonuç alamadan pusuya yattı. Braunschweig yakınlarındaki Cremlingen'de müfettişler 2016'da yine gelen ihbar üzerine bir izleme ekibi görevlendirdi. Polis bir alışveriş merkezinin otoparkında pusuya yattı, fakat erken ayrıldı. Üçlü kısa bir süre sonra saldırıya geçti ve bir milyon Euro'dan fazla paraya el koydu.
LKA arama faaliyetlerinde yaratıcı yöntemlere de başvurdu. Sıkı bir sigara tiryakisi olan Staub'ın elle sarılmış sigara içtiği biliniyordu. Bunun üzerine binlerce tütün dükkanına mektup yazılarak bilgi istendi. Wolfenbüttel'deki bir tütüncü, Staub'ı gördüğünü iddia etti. Ancak dükkanın izlenmesi başarısız oldu. Klette'nin annesi 2016'da vefat ettiğinde LKA, eyalet polisiyle birlikte Karlsruhe'deki mezarlığı gözetim altına aldı. Cenazeden günler sonra bile Klette'nin annesinin mezarının başına gelerek gizlice vedalaşacağını umdular. Bu arada 70'li yıllarda RAF'ın sıcak döneminde kullanılan dragnet aramaları tekrar denendi. LKA, üçlünün kaldığı tahmin edilen Aşağı Saksonya'daki nüfus dairelerine, arananların yaş grubuna uyan tüm sakinlerin anonimleştirilmiş pasaport fotoğraflarını göndertti. Memurlar karşılaştırma için yüz tanıma yazılımı kullandı, sıfır isabet. Sadece Staub ve Garweg'in bir otobüsün video kaydında belirsiz ama yakın tarihli görüntüler elde edildi.
Üçlünün on yıllar boyunca yeraltında yaşayabilmiş olması devlet için büyük bir başarısızlıktır. Sonunda yoğun bir kamuoyu faaliyetiyle Kasım 2023'te gelen bir ihbar üzeri Daniela Klette bulundu. Daniela Klette'nin tutuklanması, devlet tarafından gizli servisin ve polisin yetkilerinin daha da genişletilmesine zemin hazırlamak için fırsat olarak kullanılıyor. Ana akım medyada, yüz tanıma yazılımının yaygın kullanımına ilişkin bir tartışma yürütülüyor ve bu yazılım olmadan polisin ciddi suçluları bulma şansı olmayacağı ve geleneksel yöntemlerin zorlanacağı iddia ediliyor. Ekim 2023'te, bir podcast'in hırslı gazetecilerin araştırmacı platformu Bellingcat'ine başvurarak aranan RAF'cıları bulmak için serbestçe kullanılabilen yüz tanıma yazılımını kullanmasını istedi. Podcast yapımcıları, Köln'de Daniela Klette olduğunu iddia eden bir kadın hakkında yanlış bir ihbar almışlardı. Bu ihbar sonuçsuz kaldı ama Bellingcat, elindeki görüntüleri mesai sonrası aramaya devam etti, bunun üzerine Daniela Klette'nin Berlin'deki görüntüleri tesadüfen internette bulundu. Hangi veri tabanından yararlandığı bilinmiyor. Daniela Klette Berlin'de bir kulüpte Capoeira dansı yapmış ve kulübün çeşitli fotoğraflarında poz vermişti. Hatta podcast yapımcıları bir soruşturma kapsamında kulüpte dans dersleri almış ve Klette hakkında bilgi elde etmeyi denemişlerdi. Ancak Klette koronavirüs pandemisinden bu yana kulübe uğramamıştı.
LKA bu podcast araştırması sonucunda mı, yoksa halktan gelen bir başka ihbar üzerine mi Daniela Klette'yi buldu, bilinmiyor. Ancak, halk arasında büyük bir algı faaliyeti ve ihbar dalgası yaratıldığı da açıktır. 14 Şubat'ta faili meçhul suçlarla ilgili bir televizyon programında halka "yardım" çağrısında bulundu ve yüzlerce insan ihbarda bulundu.
Klette'nin dairesinde pek çok şey buldular. Bir tanksavar el bombası, kalaşnikoflar, mühimmat, şarjörler, onlarca yıldır aranan silahlar, para ve birkaç gün sonra daha fazla bilgi elde etmek için yayınladıkları Garweg'in yeni fotoğrafları. Fotoğrafların yayınlanmasından bir gün sonra Garweg'in eski ikamet yeri tespit edildi ve 130 polis Berlin Friedrichshain'de karavanların ve inşaat römorklarının bulunduğu eski bir şantiyeye baskın düzenledi. Baskın sırasında ateş bile açıldı, iki kişi gözaltına alındı. Ancak Garweg çoktan gitmişti. LKA arayışlarını tüm hızıyla sürdürüyor ve şimdi yeni ipuçlarını titizlikle takip ediyor. Şimdiye kadar arabalar da dahil olmak üzere birçok ev arandı ve birçok isim gözaltına alındı. Devlet aranan her iki kişinin de artık yurtdışında olduğunu varsayıyor. Sorumlu komutan düzeyinde görev aldığı tahmin edilen Ernst-Volker Staub'un anlamlı bir izine rastlanılmadı.
Daniela Klette'nin tutuklanması, birçok bilgi sağlamasına rağmen, burjuvazinin bilindik karalama kampanyasına çok az malzeme sundu. Burjuva basın, yeraltındaki eski RAF'cıların yaşamları hakkında yararlanabilecekleri ayrıntılar aramaya girişti. Fakat Daniela Klette ve Burkhard Garweg'i farklı kimlikleriyle tanıyan insanlar şaşkınlık içinde olsalar da, onları pozitif özellikleriyle anıyorlar. Daniela Klette 20 yıldır yaşadığı evinde cana yakın, özel dersler veren biri olarak biliniyordu. Çeşitli kaynaklar tarafından "sempatik, yardımsever, sadık, duyarlı ve adil" olarak tanımlanıyor, "insani yönleri güçlü ve hiçbir şeyden şikayet etmezdi". Göze çarpmayan ve çekingen biri olduğu söylenir. Kendi hayatından çok anlatmazdı. Mahallede yaşayan Türkiyeli göçmenlere bürokratik konularda yardımcı olduğu, çocuklara ders verdiği ve Noel'de kendi yaptığı kurabiyeleri dağıttığı söyleniyor. Brezilya ile özel bir bağı vardı ve Portekizce konuşuyordu. Sahte pasaportuyla Brezilya'ya bile gidip geliyordu. Onlarca yıl boyunca şehir merkezinde yeraltında yaşamayı başaran bir kadın. Bir komşusu günlük bir gazeteye şöyle demişti: "Yıllarca yoldaşın bitişiğinde yaşamışım meğer, vay canına. Kızıl selamlar!" Yıllardır aynı yerde yaşayan Garweg'in de çevresince çok sevilen biri olduğu söyleniyor. Sansasyon arayışındaki ana akım medyası RAF'ı şeytanlaştırma faaliyetlerini farklı yöne çevirmek zorunda kaldı.
RAF, Alman devletinin mücadeleci kesimlere yönelik baskıları meşrulaştırmak için özellikle son dönemde tekrar tekrar ortaya attığı bir heyulaydı. Örneğin, ideolojik ve siyasi karakteri itibariyle reformların ya da siyaset merkezlerine yönelik dilekçelerin ötesine geçmeyen Son Nesil (Letzte Generation) iklim aktivistleri devletin belirlediği eylem ve yasallık çerçevesinin sınırlarını azıcık aştıkları anda "İklim RAF'cıları" olarak şeytanlaştırıldı. Burada küçük bir not düşelim: RAF üyelerine yönelik arama faaliyetleri sürerken "Vulkan Grubu" Almanya'daki Tesla fabrikasına karşı ekolojik amaçlarla gerçekten etkili bir sabotaj eylemi düzenledi.
Klette'nin tutuklanması Almanya'daki genç devrimcilerin mücadelenin vazgeçilmez yöntemi olan gizli çalışmayı yeniden keşfettikleri, yoğun devlet baskısıyla karşı karşıya kalan genç antifaşistlerin yeraltına geçtikleri bir dönemde gerçekleşti.
Küresel ölçekte de Klette'nin tutuklanması, devrimcilerin 21. yüzyıl yeraltı faaliyetleri için yeni yöntem ve ölçüler arayışında olduğu ve karşıdevrimin tekniklerine karşı yeni tarz geliştirme ihtiyacının olduğu bir dönemde gerçekleşti.