ÇEVİRİ | Gıda krizi ve köylülerin çektiği acılar Marcos Jr. döneminde daha da kötüleşecek
Dünya Ticaret Örgütü'ne katılmadan önce ülkenin yıllık tarım ticareti çoğunlukla fazla veriyordu. Tarım ticareti en son 1993 yılında fazla verdi. DTÖ'ye 1995'te katıldığından bu yana tarımsal ticaret açık vermeye başladı ve bu açık 1995'te 149 milyon dolardan 2005'te 960 milyon dolara, 2019'da ise 7 milyar 867 milyon dolara yükseldi. 2018 Pirinç Tarifesi Kanunu (RTL), pirinç ithalatındaki miktar kısıtlamalarını kaldırdı ve yerine gümrük vergilerini getirdi. Bu da ağır sübvansiyonlu ucuz pirinç ithalatının önünü açarak yerel üretimi yok etti ve ülkenin ithal temel gıdaya olan bağımlılığını derinleştirdi.
Emperyalist küreselleşme çağında, insanların en temel ihtiyacı olan gıdanın fiyatı, giderek artan şekilde mali sermayenin spekülatif hareketlerinin hedefi olmuştur. Batılı emperyalistlerin neredeyse tamamen Ukrayna-Rusya savaşına bağladığı, kimi ülkelerdeki güncel gıda krizi esasında, kapitalist tarım ve gıda dağıtım sisteminin insanları beslemek için değil, şirket karlarını maksimize etmek için işlemesinden kaynaklanmaktadır. Filipinler'de 30 Haziran'da devlet başkanı olarak göreve başlayan eski diktatör Marcos'un oğlu Marcos Jr. kendini aynı zamanda Tarım Bakanı olarak atadı. Filipinler Komünist Partisi'nin merkezinde yer aldığı Filipinler Ulusal Demokratik Cephe'nin iki haftalık bülteninde yer alan değerlendirme ülkedeki gıda krizinin neoliberal tarım politikalarından kaynaklandığını gösteriyor. Baba Marcos, büyük bir halk ayaklanmasıyla devrilmişti. Son yıllar El-Beşir'den Rajapaksalara birçok diktatörün de halk isyanlarıyla yıkılışına tanıklık etti. Açlık isyanları gıda enflasyonunun tavan yaptığı Türkiye'de de faşist şef Erdoğan'ı devirecek en önemli potansiyeli barındırıyor. Seçim sürecine girilirken küresel gıda spekülasyonlarının tetikleyebileceği isyanlara hazırlanalım. Kaçtığı ABD'de 1989'da ölen diktatör Ferdinand Marcos'un¹ oğlu Ferdinand Marcos Jr'ın, şüpheli 'seçim zaferinin' ardından Rodrigo Duterte'nin halefi olduğu resmen ilan edildi.*
Filipinler Cumhuriyeti yeni devlet başkanı olarak Marcos Jr. Tarım Bakanlığı'nın da başına geçmesini "gıda güvenliği sorununun ciddiyeti" ile gerekçelendirdi. Ukrayna-Rusya savaşı gibi "dış güçlerden" etkilenen ülkenin gıda tedarik zincirini güvence altına alma sözü verdi. Marcos Jr., krizin çözümünde seleflerinin politikalarını sürdüreceğini ve uluslararası taahhütlere uyacağını açıkladı.
Ukrayna'daki silahlı çatışmadan kaynaklanan sorunlar Filipinler tarımının krizini daha da ağırlaştırmaktadır. Kriz aslında sistemseldir ve geri kalmış, sanayi öncesi bir tarım ekonomisine özgüdür.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) rejimi altında, ülkenin gümrük tarifelerini düşürme taahhüdü, tüm tarım ürünlerinin ülkeye serbest girişiyle sonuçlandı. Bu da yerel piyasayı diğer ülkelerden gelen ucuz ve ağır sübvansiyonlu tarımsal fazlalıklar için bir çöplük haline getirdi.
DTÖ'ye katılmadan önce ülkenin yıllık tarım ticareti çoğunlukla fazla veriyordu. Tarım ticareti en son 1993 yılında fazla verdi. DTÖ'ye 1995'te katıldığından bu yana tarımsal ticaret açık vermeye başladı ve bu açık 1995'te 149 milyon dolardan 2005'te 960 milyon dolara, 2019'da ise 7 milyar 867 milyon dolara yükseldi.
2018 Pirinç Tarifesi Kanunu (RTL), pirinç ithalatındaki miktar kısıtlamalarını kaldırdı ve yerine gümrük vergilerini getirdi. Bu da ağır sübvansiyonlu ucuz pirinç ithalatının önünü açarak yerel üretimi yok etti ve ülkenin ithal temel gıdaya olan bağımlılığını derinleştirdi.
Marcos Jr. merhum babasının diktatörlük yönetimi sırasında kaydedilen 'ekonomik ilerleme' ile övünürken, Baba Marcos'un Yeni Toplumu'nun temel taşı olduğu iddia edilen sahte toprak reformu programı olan 27 sayılı Başkanlık Kararnamesinin (PD27) muazzam bir başarısızlık olduğunun altını çizmek gerekir.
PD27 geniş tarım arazilerini toprak reformundan muaf tuttu. Sadece kiralanmış pirinç ve mısır arazilerini kapsıyordu ve hatta yedi hektarlık bir elde tutma sınırına da izin veriyordu. Kararname, Filipinli kiracı çiftçilerin yaklaşık yüzde 55'ini ve toplam pirinç ve mısır arazilerinin yüzde 44'ünü toprak reformu kapsamından muaf tuttu.
PD27'nin ve onu izleyen son kırk yılın sahte toprak reformu yasalarının özünde taşıdığı kusurlar, çözüme kavuşturmak için çıkarıldıkları iddia edilen köylü kitlelerinin topraksızlığını ele almada sefil bir şekilde başarısız olmuştur! Tüm bu 'toprak reformu' programları, milyonlarca topraksız köylünün aleyhine ve gerçek ulusal ekonomik kalkınma pahasına, büyük toprak ağalarının ve yabancı tarım şirketlerinin geniş araziler üzerindeki tekelini kırmakta başarısız olmuştur.
Tarım Reformu Dairesi (DAR), 1972'den Haziran 2021'e kadar sadece 4 milyon 840 bin 981 hektar tarım arazisini satın alıp işledi ve geniş özel tarım arazilerini büyük toprak sahiplerinin ve yabancıların plantasyonlarının elinde bıraktı. Bu arada, birinci sınıf tarım arazilerinin dizginsiz bir şekilde ticari ve endüstriyel kullanıma dönüştürülmesi yerel üretime zarar vermektedir.
Buna ek olarak, Manila hükümetinin toprak üzerindeki haklarını savunan köylülere ve yerli halklara karşı yürüttüğü topyekun savaş politikası ve devlet terörü operasyonları, toprakla uğraşanların sefaletini daha da arttırmaktadır.
Mevcut neoliberal politikalardan gerçek bir toprak reformu, tarımın modernizasyonu ve ulusal sanayileşme politikalarına doğru radikal bir geçiş ülkenin gıda egemenliği ve kendi kendine yeterliliğe ulaşmasını sağlayacak tek yoldur.
1) Ferdinand Emmanuel Edralín Marcos (1917-1989), 1965-1986 arasında Filipinler devlet başkanlığı yapmıştır. Ülkeyi 1972'den 1981'e kadar sıkıyönetim ile yönetmiştir. Şubat 1986'da başkent Manila'daki halk ayaklanmasının ardından ordu içinde Marcos karşıtı ve yanlılarının çatışma durumuna gelmesi üzerine Hawaii'ye kaçmıştır. Büyük yolsuzluk, zulüm ve abartılı yaşam örnekleriyle ABD destekli iktidarını sürdüren diktatörlerden biri olmuştur.
*Çevirmenin notu
**Filipinler Güncellemeleri (UPDATES) bülteninin 15 Temmuz 2022 tarihli Cilt IV, Sayı 13'te yayınlanan yazı Ivana Benario tarafından ETHA için Türkçeye çevrilmiştir. Yazının aslına buradan ulaşabilirsiniz.