HDP: Anadilinde eğitim hakkı ertelenemez bir haktır
21 Şubat Dünya Anadil Günü'ne ilişkin açıklama yapan HDP MYK'sı, yaklaşık yüz yıldır uygulanan tekçi kültür politikalarının coğrafyada anadillerin kaybolmasına, medeniyetler diyarı Anadolu'nun ölü diller diyarına dönüşmesine sebep olduğunu belirtti.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yürütme Kurulu (MYK), Dünya Anadili Günü'ne ilişkin açıklama yaptı. Dünya üzerinde 6 bin 900 civarında dil konuşulduğu belirtilen açıklamada, bu dillerin yüzde 90'ına yakınının eğitim ve öğretim olanaklarından yoksun olduğu ifade edildi.
'ULUS DEVLET HEGEMONYASI YÜZÜNDEN DİLLER YOK EDİLİYOR'
"Dillerimizi kapitalist ve tekçi ulus devlet sistemlerinin yarattığı dil hegemonyası yüzünden yok edilmeye çalışılmaktadır" denilen açıklamada, Anadolu'da 100 yıl öncesine kadar 20 civarında dil konuşuluyorken, günümüzde sadece birkaç dil konuşulduğu kaydedildi. Açıklamada, "Başta Kürtçe (Kirmanckî-Kurmancî) olmak üzere konuşulan anadillerinde eğitim, öğretim olanakları yaratılmadığı, hatta yasaklandığı için, bu diller de büyük tehlike altındadır. İnsanlık ve medeniyet tarihi ile dillerin tarihi iç içedir. İlk yazılı dillerin çıktığı Mezopotamya ve kavimler kapısı Anadolu tekçi ulus devletlerin kurulmasıyla büyük bir kültürel çoraklık yaşamaktadır" denildi.
'BİRÇOK DİL YAKIN GELECEKTE ÖLÜ DİLLER KATEGORİSİNE GİRECEK'
Yaklaşık yüz yıldır uygulanan tekçi kültür politikalarının coğrafyada anadillerin kaybolmasına, medeniyetler diyarı Anadolu'nun ölü diller diyarına dönüşmesine sebep olduğunun altı çizilen açıklama şöyle devam etti: "Bu topraklarda Kapadokya Yunancası, Ubıhça ve Doğu Süryanicesi de denilen Mlhaso ne yazık ki artık konuşulmamaktadır. UNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası'na göre Türkiye'de 18 dil yok olma sürecine girmiş durumdadır. Anadili eğitimi anayasal güvence altına alınmaz, pozitif ayrımcılık uygulanmaz ise başta Zazaca (Kirmanckî), Lazca ve Hemşince olmak üzere, Ladino, Gagavuzca, Romanca, Batı Ermenicesi, Turoyo (Süryanice lehçesi), Pontus Yunancası, Abazaca, Adigece, Gürcüce, Abhazca, Kabardey-Çerkes dilleri gibi bugün az da olsa konuştuğumuz birçok dil yakın gelecekte ölü diller kategorisine girecektir.
'KÜLTÜREL ÇEŞİTLİLİĞİMİZ KORUNMALI'
Mezopotamya'nın kadim dillerinden biri olan Kürt dili; kamusal alandan, sokaklardan ve gündelik yaşamın tüm alanlarından uzak tutulmakta, halklarımızın en önemli temsil merkezi olan Meclis'te 'bilinmeyen, anlaşılmayan dil' olarak kayıtlara geçirilmektedir hala. Kürt dili başta olmak üzere anadilinde eğitim imkanlarından mahrum bırakılan diller, dil kırımına uğratılmaya çalışılmaktadır. Türkiye'nin Anadili Haklarına dair Birleşmiş Milletler bildirisini kabul etmesine rağmen anadil ile ilgili çekinceleri kaldırmamıştır hala. Bu durum anadilinde eğitim hakkı başta olmak üzere, kültürel çeşitliliği koruma ile ilgili taraf olunan uluslararası anlaşmaların da ihlal edilmesidir. Devletin ve iktidarın seçmeli dersler yöntemiyle geçiştirdiği anadilinde eğitimin, zaman kaybetmeksizin özgür bir eğitim yaklaşımıyla başlatılması, kültürel çeşitliliğimizin korunması açısından elzemdir.
'MÜCADELEMİZİ SÜRDÜRECEĞİZ'
21 Şubat Dünya Anadili Günü'nü kutlarken, Anadolu ve Mezopotamya'nın kadim dilleri üzerindeki yasakçı ve baskıcı politikaların son bulması ve bin bir çiçekli bahçe olan bu topraklarda her çiçeğin kendi kökleri üzerinde yeşermesi için mücadelemizi sürdüreceğiz."