6 Haziran 2025 Cuma

Tutsak yakınlarına uygulanan onur kırıcı dayatmalar teşhir edildi

Urfa hapishanelerinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladıkları raporu hapishane önünde açıklayan ÖHD Urfa Şubesi Hapishane Komisyonu, tutsak yakınlarına uygulanan onur kırıcı dayatmaların derhal sona ermesini istedi. 

Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Urfa Şubesi, kentteki hapishanelerde yaşanan hak ihlallerine karşı hapishane önünde basın açıklaması yaptı. Görüşlerde tutsak yakınlarına çıplak aramanın dayatıldığına dikkat çekilen açıklamada konuya dair soruşturma başlatılması çağrısı yapıldı. 

Basın metnini okuyan ÖHD Urfa Şubesi Hapishane Komisyonu Koordinatörü Emre Çaylan, tutsak yakınlarının açık ve kapalı görüşler sırasında yaşadığı hak ihlallerine dikkat çekti. Çaylan, "Urfa 2 No'lu T Tipi Hapishanesinde PKK üyeliğinden hükümlü veya tutuklu bulunan erkek koğuşundaki mahpuslarına, ziyaretçilerine yönelik uygulanan aramalar ciddi hak ihlali iddialarını gündeme getirmektedir" dedi.

'TUTSAK AİLELERİNE ÇIPLAK ARAMA DAYATMASI'
Hak ihlaline uğrayan 20 tutsağın ailesinden beyanların yer verildiği raporu aktaran Çaylan, "Bu kişilerden 12'si girişte çıplak arama benzeri uygulamalar, sıkı arama ve onur kırıcı davranışlarla karşılaştığını belirtirken; 7 kişi herhangi bir sorun yaşamadığını ifade etmiştir. 1 kişi ziyaret gerçekleştirmediğini, 1 kişinin ise beyanı alınamamıştır. Sorun yaşayan 12 kişiden 9'unun kadın, 3'ünün erkek olması, kadın ziyaretçilere yönelik daha yoğun arama uygulamalarını gözler önüne sermektedir" ifadelerini kullandı.

'ONUR KIRICI MUAMELELER YAPILIYOR'
Ziyaretçi kadınların iç çamaşırlarının sıyırtılması, mahrem bölgelere dokunulması, başörtüsünün zorla çıkarılması gibi uygulamaların onur kırıcı olduğunu belirten Çaylan, şöyle devam etti: "Başörtüsünün zorla çıkartılması, iç çamaşırların kontrol edilmesi, çocuk bezlerinin açılması, mahrem bölgelere yönelik temas, kişinin özel hayatına ve bedenine yapılan rızaya dayalı olmayan müdahalelerdir. Uygulamada görülen aramalar sistematik, keyfi ve orantısızdır. Görüşülen 12 mağdurdan 9'unun kadın olması, kadınların başörtüsü, iç çamaşırı ve saç tokası gibi unsurlar üzerinden denetime tabi tutulması, cinsiyet temelli ayrımcılığın açık göstergesidir."

'BAKANLIĞI DERHAL GÖREVE ÇAĞIRIYORUZ'
Söz konusu ihlallerin derhal kaldırılması için bakanlığa çağrı yapan Çaylan, söz konusu uygulamalarla görüşlerin engellenmek istendiğine işaret etti. Çaylan, "Hapishanede tüm arama uygulamaları yasal temele, ölçülülük ve insan onuruna saygı ilkesine uygun biçimde yeniden düzenlenmelidir. Çıplak arama veya ona yakın uygulamalar tamamen kaldırılmalı, yalnızca mahkeme kararıyla ve son çare olarak uygulanmalıdır. Kadınlara yönelik ayrımcı uygulamalara son verilmeli, aramalar cinsiyet duyarlılığı gözetilerek ve sadece hemcins görevlilerce yapılmalıdır. Çocuklara yönelik aramalara derhal son verilmelidir. Başta Adalet Bakanlığı, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) ve Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) olmak üzere tüm ilgili kurumları, bu ihlalleri derhal soruşturma ve gerekli yaptırımları uygulama yönünde göreve çağırıyoruz" dedi.