EMEK
2013'ten bu yana en az 319 çocuk işçi hayatını kaybetti
12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla Türkiye'de çocuk işçiliğin geldiği duruma ilişkin raporunu açıklayan İSİG, 2013 yılından bugüne kadar en az 319 çocuğun iş cinayeti sonucu hayatını kaybettiği belirtti.
Ankara İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla Türkiye'de çocuk işçiliğin geldiği durumu, hükümet politikalarını ve çocuk iş cinayetlerine ilişkin raporunu Ankara Tabip Odası'nda düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.
2013 yılından bugüne kadar en az 319 çocuğun iş cinayeti sonucu hayatını kaybettiği belirtilen raporda, 2015 yılı itibariyle yarısından fazlası tarımda olmak üzere 168 milyon çocuğun çalıştığı kaydedildi. Bu çocukların önemli bir kısmının en kötü işlerde çalıştığı ve eğitim hakkından maruz bırakıldığına dikkat çekilen raporda, "Türkiye'de ise resmi olmayan rakamlara göre 2 milyonun üzerinde çocuk işçi vardır. Bu konuda bir önlem alınmadığı gibi çocuklara giderek daha çok güvencesiz ve kötü çalışma koşulları dayatılmakta, çocuk işçiliği giderek daha çok tehlikeli ve çok tehlikeli işlere kaymakta, çocuk iş cinayetleri artmaktadır" denildi.
Türkiye'de çocuk işçilik konusunda çözüm üretilmek isteniyorsa atılacak ilk adımlardan biri olan çocuk işçiliğin boyutunu gözler önüne serilmesi gerektiğinin altı çizilen raporda, "6 yıldır çocuk işçiliğine dair verileri açık bir biçimde yayınlamayan ve hatta gizleyen Hükümetin çocuk işçilikle mücadele edebilmesi mümkün müdür?" diye belirtildi.
"Çocuk işçiliği ile mücadele" ettiği iddiasında olan hükümetin ikinci görevinin çocuk işçiliğini denetlemek iken bunu yapmadığı vurgulanan raporda, "Çocuk işçiler, zaten ağır aksak ilerleyen işyeri denetimlerin 'görünmeyen' özneleri olmakta, dahası çocuk emeği gün geçtikçe daha çok denetim alanlarının dışında olan alanlara, işyerlerine kaydırılmaktadır" diye kaydedildi.
2013 yılının başından 2018 yılının ilk 5 ayına kadar toplam 319 çocuğun işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğini açıklayan İSİG Meclisi, "Çocuk işçilikle mücadele yılı ilan edilen yılın ilk 5 ayında şimdiye kadarki en yüksek seviyeye ulaşmış olan çocuk iş cinayetlerinin her yıl mayıs ayından itibaren yükselişe geçtiği ve ağustos ayında en çok çocuk iş cinayetinin yaşandığı görülmektedir. Ailesinin yanında çalışan, stajyerlik yapan, okul masraflarını sağlamak ya da aile geçimine katkıda bulunmak üzere gündelik ya da geçici işlerde çalışmak zorunda olan çocuk işçi sayısında büyük bir artışın yaşandığı bu dönemler iş cinayetlerinde büyük bir artış yaşanmaktadır" dedi.
Çocuk iş cinayetleri en fazla Adana, Urfa ve Antep'te yaşandı. En fazla çocuk iş cinayeti yaşanan illerin mülteci nüfusun da yoğun olduğu iller olması dikkat çekici. En fazla çocuk iş cinayeti yaşanan Adana'da 5,5 yılda 24 çocuk çalışmak zorunda olduğu için yaşamını yitirdi, onu 19 ölümle Urfa, 18 ölümle Antep 15 ölümle İstanbul, 14 ölümle Konya izliyor.
Yaşamını yitiren 319 çocuk işçinin 29'u mülteci/göçmen çocuk. Mülteci çocukların ölüm oranının bu denli yüksek olması hem çalışma koşulları bakımından çok daha tehlikeli işlerde çalışmak zorunda kaldıklarını hem de çalışan mülteci çocuklara yönelik şiddetin ne denli büyük olduğunu göstermektedir. Çocuk iş cinayetlerinde ölen kız çocuklarının oranı ise yüzde 16 ile genel iş cinayeti verilerindeki kadın işçi oranından fazladır. Bu kız çocuklarının özellikle tarım sektöründeki yoğun sömürüsünden kaynaklanmaktadır.
Çocuklar en çok tarım iş kolunda hayatını kaybetti. Rapora göre; ücretsiz aile işçiliğinin ve küçük yaşta çalışmanın yaygın olduğu tarım sektörü aynı zamanda 50 ve daha az işçi çalıştıran tarım işletmeleri bakımından denetlenmenin dışında bırakılan ve buralara yönelik bir yaptırım uygulanması mümkün olmayan bir sektördür.
Tarımdaki çocuk iş cinayetlerini yüzde 12 ile inşaat işkolundaki çocuk işçi cinayetledi izlemektedir. Sanayide, madenlerde, taş ocaklarında, küçük atölye ve işletmelerde, tamirhanelerde ve sokaklarda çalışan çocuk işçiler trafik kazalarında, boğularak, yüksekten düşerek ya da ezilerek hayatlarını kaybetmektedir.
İş cinayetinde yaşamını yitiren 319 çocuğun 100'ü 14 yaş ve altındadır.
Bugün sayısı 1,5 milyona yaklaşan stajyer-kursiyer-çırak sömürüsüne ve çocukların diğer alanlarda çalışmasına 4+4+4 eğitim sistemi ile de kan taşındığı ifade edilen raporda; "İşçi çocuk sayısındaki artış hem devletin işverenlere teşvikinin bir sonucu hem de 4+4+4 eğitim sisteminin çocukları işçileştirme üzerine kurulu politikasının bir göstergesidir" diye belirttildi.
Ankara İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla taleplerini şöyle sıraladı:
"-Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim politikalarına sona verilmelidir.
-Çocuk emeğiyle ilgili veriler bilimsel, güvenilir ve düzenli bir şekilde yayınlanmalıdır.
-Kayıt dışı çocuk işçi çalıştırılan kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir.
-Yasa dışı çocuk işçi çalıştırmayı önlemeye yönelik tedbirler alınmalı, denetimler etkin ve sıkı bir şekilde yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır.
-Çocuk işçilik yasaklanmalıdır."