20 Nisan 2025 Pazar

Kartalkaya TMMOB raporu: Göz göre göre katliama davetiye çıkarılmış

TMMOB Elektrik, İnşaat, Makina Mühendisleri Odaları ve Mimarlar Odası, Bolu Kartalkaya'daki otel yangın katliamına ilişkin raporunu açıkladı. Raporda, katliamın denetimsizlik, yetkinin kötüye kullanılması ve kar hırsı ile nasıl göz göre göre geldiği belgelendi.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Elektrik, İnşaat, Makina Mühendisleri Odaları ve Mimarlar Odası; 21 Ocak'ta Bolu Kartalkaya'daki Grand Kartal Otel yangın katliamına ilişkin hazırladığı raporu açıkladı. 

Görgü tanıklarının beyanları, medyaya yansıyan bilgiler, mülkiye başmüfettişlerinin ön raporu ve TMMOB odalarının ilgili şubelerinin yaptığı gözlemlere dayanarak hazırlanan raporda, otelin ilk ruhsat tarihinin 1997 yılı, tadilat ruhsatının ise 1999 yılında alındığı hatırlatıldı. 26 yıllık yapının 1999 yılı sonrasında tadilat ruhsatı alınıp alınmadığının bilinmediği belirtilen raporda, "yüksek bina" sınıfında olan otelin bina kat ölçüleri ve katlardaki kullanıcı sayısı kriterlerine göre en az iki yangın merdiveni ve merdivenlerin en az 90 dakika yangına dayanıklı, duman sızdırmaz özellikte olması, yangın güvenlik holünün bulunması gerektiği belirtildi.

OTELDE HER YAPI YÖNETMELİĞE AYKIRI
"Ancak mevzuata aykırı olarak sadece bir kaçış merdiveni olduğu, yangın güvenlik holünün bulunmadığı, 90 dakika yangın dayanımında olması gereken yangın merdiven kapılarının ahşap olduğu, duman sızdırmaz olmadığı, merdiven içinde kaçışı engelleyecek şekilde baz istasyonu ve elektrik şaftı tesis edildiği belirlenmiştir" denilen raporda, binanın dış cephe kaplamasının ahşap yalı baskısı olduğu, dış cephe kaplaması ile duvar arasında ısı yalıtımının yanıcı XPS malzemesinden yapıldığı kaydedildi.

ASANSÖRDE KATLEDİLDİLER
Bina içindeki birçok yapının tavanının lambri ahşap olduğu vurgulanan raporda, otelin çevre düzenlemesinin itfaiyenin girişine, çalışmasına uygun düzenlenmediği, içeride ise asansörlerin binanın yangın algılama sistemine bağlanması ve yangın sırasında çalışmasını sağlayacak özellikte olması gerekmesine rağmen asansör kabinlerinde yaşamını yitirenler olduğu ifade edildi.

YANGIN DOLABI BOŞ, KULLANIM SÜRESİ GEÇMİŞ
Kaçış merdiveninde havalandırma ve basınçlandırma sisteminin olmadığının, merdiven kovasının duman ile dolduğunun, yangın dolabının iki adet olduğu ve dolaplara su sağlayan depoda suyun bulunmadığının açıklandığı raporda, otomatik yağmurlama sisteminin olmadığı, mutfakta otomatik yangın söndürme sistemi olmadığı, algılama ve uyarı sisteminin yangın sırasında çalışmadığı, acil durum aydınlatma sisteminin ise kullanım sürelerinin geçtiği kaydedildi. 

OTEL SAHİBİ, BAKANLIK, DENETLEMEYEN, YETKİ VEREN HERKES SORUMLU
"Otelin elektrik iç tesisatının mevzuata uygun olmadığı, kullanılan kabloların alev geciktirici özellikte olmadığı, güzergâh ve yerinin doğru seçilmediği belirtilmiştir" denilen raporda, otelin yapı ve işletme ruhsatı vermeye yetkili idaresinin, otel sahiplerinin, tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendislerin, müşavirin, danışmanın, proje kontrol çalışanın, yapı denetimi ve işletme yetkililerinin kaliamda kusurlu ve sorumlu oldukları ifade edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da tadilat için verilen süreleri ertelemesinden ve esnetmesinden dolayı aynı oranda katliamda sorumluluğu olduğu kaydedildi.

AFAD RİSKİ GÖRMEMİŞ
İl Özel İdaresinin 2011, 2016, 2019, 2021, 2024 tarihlerinde denetim yaptığı, ancak ruhsat aşamasında istenen yangın güvenlik tedbirlerinin durumu ile ilgili hususların denetimlerde karşılanıp karşılanmadığının meçhul olduğunun vurgulandığı raporda, otelin risk değerlendirmesine uygun yapılmadığı ve AFAD tarafından Bolu ili için hazırlanan İl Afet Risk Azaltma Planı'nda Kartalkaya bölgesinde çıkabilecek yangınlara ilişkin hiçbir değerlendirme olmadığı ifade edildi.

İŞÇİ SAĞLIĞI ÖNEMSENMEMİŞ YANGINA DAVATİYE ÇIKARILMIŞ
Otelde dökme LPG kullanılıyor olmasının, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın işyerini iş sağlığı ve güvenliği yönünden denetlemediği ifade edilen raporda, "İşçi sağlığı ve güvenliğine ilişkin gereklilikler işveren tarafından yerine getirilmiş olsaydı yangın çıkmaz, çıksa da anında söndürülebilir, otelde bulunanlar hemen tahliye edilebilirdi" denildi.

'YETKİ SORUMLULUKLA BİRLİKTE KULLANILIR'
"Yetki, sorumluluk ile birlikte verilen bir görevdir. İmar afları ile yasal imar mevzuatı nasıl işlevsiz hale getirildi ise bu durumu yangın yönetmeliğinin uygulanması ile ilgili getirilen af gibi istisnalarda da görüyoruz. Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinde ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte vb ardı ardına yapılan değişiklikler ile itfaiye denetimini ve meslektaşlarımızın mesleki ve özlük haklarını devre dışı bırakan uygulamalar ne yazık ki kuralsızlaşmaya hizmet etmiştir" denilen raporda, bilimin, tekniğin, mühendisliğin, mühendis ve mimar örgütlülüğünün içinde olduğu bir denetleme mekanizmasının acilen oluşturulması gerektiği kaydedildi.