KYK Kadın Dayanışma Ağı'ndan 1 yıllık ihmaller raporu

KYK Kadın Dayanışma Ağı, Aydın'da KYK yurdunda ihmal sonucu katledilen Zeren Ertaş'ın ölümünün 1. yılında, KYK yurtlarında gerçekleşen ihmal, taciz ve intiharlara ilişkin bir rapor yayınladı.

KYK Kadın Dayanışma Ağı, Aydın'da KYK yurdunda 26 Ekim 2023 tarihinde ihmal sonucu katledilen Zeren Ertaş'ın ölümünün 1. yılında, 1 yılda KYK yurtlarında gerçekleşen ihmal, taciz ve intiharlara ilişkin bir rapor yayınladı.

Raporun giriş kısmında, "Bizler KYK Kadın Dayanışma Ağı olarak öğrenci genç kadınların KYK'larda kadın olmaktan kaynaklı yaşadıkları daha özel olarak ele alıyoruz, ötelenen genç kadınların sorunlarının bu sefer öne çıkarılarak duyurulması ve mücadele gündemi edilmesini amaçlıyoruz. Bu nedenle raporumuzda genç kadınların maruz kaldığı sistematik ayrımcılık ve erkek şiddeti vakalarını daha ağırlıklı olarak ele aldık" denildi.

Rapor, şöyle devam etti: "Raporumuzda Zeren'in katledildiği 26 Ekim 2023 tarihinden bugüne KYK yurtlarında (Rapor özel ya da vakıf yurtlarını kapsamamaktadır.) geçen bir yılda yaşanan sorunlar aylara bölünerek listelenmiştir. İşaret edilen tüm olayların ortak özelliği basına yansıması ya da öğrencilerin tepki göstermesinin ardından açılan göstermelik soruşturmalar oldu. Bu soruşturmaların açıldığı haberinin verilmesinin ardından gidişatları ve sonuçları paylaşılmamaktadır. Raporda başı olup sonu olmayan soruşturma haberlerinin gidişatı bu sistematik olarak uygulanan bilgiye ulaşmayı engelleme ve cezasızlık politikasında aranmalıdır. Raporda yalnızca basına ve sosyal medyaya yansıyan vakaların kaydedilebildiği göz önünde tutulmalı, görünmeyen ve duyurulmayan nice sorunun her gün öğrenciler tarafından deneyimlendiği unutulmamalıdır."

"Zeren Ertaş katledildikten sonra Zeren'in hesabını sormak için eylem yapan üniversiteli genç kadınlara yurt yönetimi tarafından 'Neden, sizin kardeşiniz mi? Size ne oluyor?' sorusu sorulmuştu. 81 ilden genç kadınlar bu soruya her KYK'yı eylem alanına çevirerek yanıt oldular, 'Zeren bizim kardeşimiz' dediler. Geçen bir yılın ardından bu cevabımızı yinelemek için bu raporu yan yana getirdik, hem Zeren Ertaş'ın katillerini hem de bizleri KYK'larda bu şartlara mahkum edenleri unutmamak için hafızamızı tazeliyoruz" denilen rapordan en öne çıkan maddeler şu şekilde:

2023 EKİM
🔹"Eskişehir'de, Eskişehir Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü öğrencisi Sezen Naz, kaldığı Mükrime Hatun Kız KYK Yurdu'nda intihar ederek hayatını kaybetti. Sezen Naz'ın ölümünün aydınlatılmasını isteyen öğrencilerin tweetleri ve yurt gruplarındaki mesajları yurt yönetimi tarafından sildirilmeye çalışıldı. Yurt yönetimi intiharın ardından herhangi soruşturmaya tabi tutulmadı.
🔹Aydın Efeler'de Güzelhisar Kız KYK Yurdu'nda 16 öğrencinin içinde bulunduğu asansör, 25 Ekim Çarşamba gecesi düştü. 15 öğrenci yaralandı, Adnan Menderes Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümü 4. sınıf öğrencisi Zeren Ertaş ise hayatını kaybetti. Soruşturma kapsamında yurt müdürü, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından açığa alındı ve ihmalin soruşturulması için müfettiş görevlendirildi. Katliamın ardından savcılık talebi üzerine hazırlanan bilirkişi raporunda, asansörde bakım faaliyetlerini gerçekleştiren firmanın, kabin kattan belirli mesafe uzaklaştığında hareketsiz kalmasını sağlayan emniyet düzeneğini (UCM) iptal etmesi nedeniyle ölümlü kazanın yaşanmasında asli kusurlu olduğu belirtildi. Asansörlerin bakımını yapan firmanın sahibi Mustafa Büyükyapıcı ve 3 mühendis rapor ardından tutuklandı. Gözaltına alınan bir mühendis ise tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Katliama ilişkin görülen ilk duruşmada tutuklu bulunan dört sanıktan üçü hapis cezasına hükmedilerek serbest bırakıldı. İkinci duruşmada, davada kalan tek tutuklu sanık firma sahibi Mustafa Büyükyapıcı da tahliye edildi. Geldiğimiz noktada Zeren Ertaş dosyasında tutuklu bulunmamakta. Güzelhisar Kız KYK Yurdu yöneticilerine hiçbir yaptırım uygulanmadı.

2023 ARALIK
🔹Aksaray'da, Aksaray Üniversitesi Tarih bölümü 2. Sınıf öğrencisi Mine Nur Uysal Aksaray Kız KYK Yurdu önünde bulunan, öğrencilerin çok defa üst geçit ve ışıklandırma talep ettiği caddede araba çarpması sonucu hayatını kaybetti. Mine Nur Uysal'ın ölümünün ardından yurt yönetimi öğrencilerin tepki göstermemesi için yurt kapılarını kapattırdı ve dışarı çıkmak isteyen öğrencileri tehdit etti. Ölümün hesabını sorarak yurt yönetiminin sorumluluğunu dile getiren kadın öğrencilere Aksaray KYK Yurt Hizmetleri müdürü Hasan Koç, 'Mine Nur'un o saatte markette ne işi var? Buradan geçen araçların sebebi sizsiniz. Sizler kuyruk sallamazsanız bu araçlar buradan geçmez. Sizler bedeninizi satıyorsunuz' sözleriyle saldırdı. Mine'nin ölümünün ardından 22 gün sonra Hasan Koç görevden alındı.

2024 OCAK
🔹Kilis 7 Aralık Üniversitesi PDR 4. sınıf öğrencisi Mesadet Usul, kaldığı Kilis Kız KYK intihar ederek hayatını kaybetti. İntiharın ardından polis, yurt bloklarında giriş çıkışı engelleyerek öğrencilerin giriş çıkışlarına izin vermedi ve taleplere karşın yurt müdürü tarafından öğrencilere hiçbir açıklamada bulunulmadı. Mesadet'in ölümünden yalnızca birkaç saat sonra, sabah okulda PDR bölümünün bağlı olduğu Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dekanı Ruhat Yaşar öğrencileri okulun konferans salonuna çağırarak 'Kimse sosyal medyada paylaşım yapmasın, yoksa gerisine karışmam' sözleriyle öğrencileri tehdit etti. Açıklama bekleyen öğrencilerin ısrarlarına rağmen Kilis KYK Müdürlüğü ve üniversite rektörlüğü 'Başımız sağolsun' dışında bir açıklama yapmadı. Hesap soran öğrencilerin birçoğu üniversitenin resmi Twitter hesabı tarafından engellendi. Rektör ve dekan kimlerin bu intihar hakkında konuştuğunu öğrenmek için bazı öğrencileri muhbir olarak kullandı ve Mesadet'in intiharı hakkında konuşan ve tepki gösteren öğrencilerin isimleri listelendi.
🔹Zeren Ertaş'ın ihmal sonucu katledildiği yurt olan Aydın Güzelhisar Kız KYK Yurdu'nda, Fransız Dili ve Edebiyatı 1. sınıf öğrencisi 19 yaşındaki Ceysu Sıla Alkaya intihar ederek yaşamına son verdi.
🔹Antalya Serik'te sahile vuran sekiz cansız bedenden birinin 4 Ocak'ta Akdeniz Üniversitesi içerisindeki KYK Yurdu'nda kalan, 18 yaşındaki gastronomi bölümü 1. sınıf öğrencisi Merve Şevval Elmas'a ait olduğu incelemeler sonucu ortaya çıkarıldı.

2024 ŞUBAT
🔹Kayseri'de bulunan Melikgazi Kız KYK Yurdu'nda bir kadın öğrencinin cansız bedeni bulundu. Şüpheli ölüme dair yurt öğrencileri ile hiçbir bilgi paylaşılmadı. Öğrencilerin baskısının ardından açıklama yapan yurt yönetimi, açıklamasında sosyal medyadan şüpheli ölüme dair paylaşım yaparak basınç oluşturan kadınları da hedef gösterdi.

2024 MAYIS
🔹Bayburt'ta Sultan Fahriye KYK Kız Öğrenci Yurdu'nda, Bayburt Üniversitesi Çocuk Gelişimi Programı 1.sınıf öğrencisi 23 yaşındaki Mihriban Demir intihar etti. Öğrencilerin ihbarı üzerine alana ambulans sevk edildi. İntihara dair KYK herhangi açıklamada bulunmadı. Bayburt Üniversitesi Rektörlüğü konuya ilişkin yalnızca bir başsağlığı mesajı yayınladı. İntihara dair soruşturma başlatıldığının duyurusu basında yapıldı ama sürece ya da sonucuna dair hiçbir bilgi paylaşılmadı.

2024 EYLÜL
🔹Bingöl'de, Pir Ali Kız KYK Yurdu'nda kalan Bingöl Üniversitesi 1. sınıf öğrencisi Evin Özel'e yurdun önünde araba çarptı. Genç kadın hayatını kaybetti. Yurt öğrencileri yurt bahçesinde kazaya tepki göstererek eylem düzenledi.
🔹Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi kampüsü içerisinde bulunan Seyyid Fehim Arvasi Kız KYK Yurdu'nda kalan çocuk gelişimi bölümü 1. sınıf öğrencisi Rojin Kabaiş'in 28 Eylül akşamı yurtta yemekten sonra yurttan ayrıldığı ve sonrasında haber alınamadığı öğrenildi. Babası yaptığı açıklamada yurt müdürlüğünün aileye çok geç haber verdiğini duyurdu. Rojin'in cansız bedeni 18 gün sonra yurttan 25 km uzaklıkta, yürünerek ulaşılamayacak bir mesafede bulundu. Rojin'in şüpheli ölümü üzerine yurdunda ve üniversitesindeki kadın öğrenciler ölümün aydınlatılması talebi ile eylemler yaptı. Rojin Kabaiş'in şüpheli ölümü üzerinde soruşturmanın devam ettiği bilgisi verildi."

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.