GÜNCEL

3 y�l içerisinde 87 ajanla�t�rma ve kaç�rma giri�imi ya�and�

ANKARA
22 Kas�m 2024 Cuma

�HD, 2022-2024 y�llar�nda derne�e 87 ajanla�t�rma ve kaç�rma giri�imine dair ba�vuru yap�ld��n� aç�klad�.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD) 2022-2024 y�llar� aras�nda ya�anan bask�, tehdit yöntemleriyle ifade alma, mülakat yapma, ajanla�t�rma ve kaç�rma olaylar�na ili�kin haz�rlad�� raporu, Ankara'da dernek genel merkezinde düzenledi�i bas�n toplant�s�yla aç�klad�.

�HD E� Genel Ba�kan� Hüseyin Küçükbalaban, bu tür uygulamalar�n, 2016'daki darbe giri�imi sonras� ilan edilen OHAL'le devlet politikas� haline geldi�ini söyledi. "Özellikle 2016 y�l�ndaki darbe giri�iminin ard�ndan bu alanda ya�anan hak ihlallerinin artt��, �ikâyetlerin etkili bir �ekilde soru�turulmad�� ve faillerin cezaland�r�lmad��, yap�lan ba�vurulardan ve bas�na yans�yan haberlerden de anla��lmaktad�r" diyen Balaban, Türkiye'deki genel cezas�zl�k politikas�n�n bu tür ba�vurularda da temel bir yakla��m oldu�una i�aret etti.

'SUÇ DUYURULARI TAK�PS�ZL�KLE SONUÇLANIYOR'
Bu uygulamalarla Anayasa'da ve uluslararas� sözle�melerde yer alan "ki�i özgürlü�ü ve güvenli�i" hakk�n�n ihlal edildi�ini vurgulayan Küçükbalaban, "�HD'ye yap�lan ba�vurular ve bas�na yans�yan haberler, bu uygulamalar�n çok az bir k�sm�na denk gelmekte olup, ki�iler ya�ad�klar�n� kimi zaman aileleriyle dahi payla�amamakta, gizlemekte ve can güvenliklerini bu �ekilde sa�layacaklar�n� dü�ünmektedirler. Savc�l�klara yap�lan suç duyurular� da ço�u zaman yeterli inceleme ve ara�t�rma yap�lmadan, failin kimli�ine ula��lamad�� gerekçesiyle takipsizlik karar�yla sonuçlanmakta, ki�inin can güvenli�ini sa�lamaya dönük koruma tedbirlerine ba�vurulmamaktad�r" dedi.

�HD olarak yap�lan ba�vurular� �çi�leri Bakanl��'na, Kolluk Gözetim Komisyonu'na ve TBMM �nsan Haklar�n� �nceleme Komisyonu'na bildirdiklerini ancak etkin bir soru�turman�n yap�lmad��n� dile getiren Küçükbalaban, 2019'dan bu yana Kolluk Gözetim Komisyonu'na yapt�klar� 52 ba�vurudan hiçbirinin kabul edilmedi�ini aktard�.

TOPLAM 87 BA�VURU YAPILDI
2022-2024 y�llar� aras�nda �HD Genel Merkez ve �ubelerine toplam 87 ajanla�t�rma ve kaç�r�lma ba�vurusu yap�ld��n� ifade eden Küçükbalaban, �öyle devam etti: "Ba�vurucular�n �ikayetlerine bakt��m�zda; kendisini polis olarak tan�tan ki�iler ba�vurucularla 'sohbet etmek, çay içmek, arkada� olmak' gibi tekliflerle bir araya gelmeye çal��yor, bu i�ten ekonomik ç�kar sa�layabilecekleri belirtiliyor, bu sohbete kat�lan fakat isteklerini kabul etmeyen ba�vurucular� ailesiyle, i�iyle, sa�l�k durumuyla, özel hayat�yla tehdit ediyor, gözalt� ve tutuklamayla korkutuyor. Gözalt� merkezlerinde ise gözalt�ndaki ba�vurucu, yasal ifade alma i�leminden önce ve avukat� olmaks�z�n belirli aral�klarla mülakat odas�na götürülüp kay�t d�� ifade vermeye zorlan�yor. Gözalt�ndaki ki�iler, tutuklanmakla veya d��ar� ç�ksa bile her an pe�inde olacaklar� ve kendisini rahat b�rakmayacaklar� tehdidi ile korkutuluyor. Bazen de bu keyfi uygulamalar, ki�inin kaç�r�lmas�, i�kence ve kötü muameleye maruz kalmas�yla sonuçlan�yor, ki�i tan�mad�� insanlarca bir otomobile bindirilerek, gözleri kapal� bir �ekilde kaç�r�l�yor, günlerce darp ediliyor ve tenha bir yerde sal�veriliyor."

Bu olaylar�n münferit vakalar de�il sistematik bir yöntem oldu�unu kaydeden Küçükbalaban, "�nsan haklar�n�n temel de�erleriyle çeli�en, kanunlar�n ve uluslararas� sözle�melerin yasaklad�� bu tür uygulamalara derhal son verilmesi gerekti�ini bir daha vurguluyor ve bu yöndeki hak ihlallerinin son bulmas� yönündeki �srarl� takibimizin devam edece�ini ifade ediyoruz" dedi.

Küçükbalaban, sonuç ve önerilerini �öyle s�ralad�:
🔹"Cumhuriyet Ba�savc�l�klar� ba�ta olmak üzere �çi�leri Bakanl��, TBMM �nsan Haklar�n� �nceleme Komisyonu, Kamu Denetçili�i Kurumu, T�HEK, Valiliklerin �nsan Haklar� Kurullar� insan haklar� ihlalleriyle ilgili kurulu� amaçlar�n� yerine getirmeli, resen raporda bahsedilen ihlallerin takibini yaparak etkin bir adli ve idari soru�turma yürütülmesine katk� sunmal�d�r.
🔹TBMM �nsan Haklar�n� �nceleme Komisyonu kollu�un denetlenmesine yönelik olarak bir alt komisyon kurmal� ve ba�vurular� de�erlendirmelidir.
🔹Güvenlik ve istihbarat birimleri faaliyetlerini hukuka uygun bir biçimde sürdürmeli, ki�ilerden bask� ve tehdit yöntemleriyle delil elde etme yönteminden vazgeçmeli, TBMM Güvenlik ve �stihbarat Komisyonu alt komisyon kurarak istihbarat örgütlerinin yasa d�� faaliyetleri konusunda ara�t�rma yapmal�d�r.
🔹�çi�leri Bakanl��'na ba�l� olarak kurulan Kolluk Gözetim Komisyonu, Birle�mi� Milletler ve Avrupa Konseyi kriterlerine uygun biçimde faaliyet göstermeli, kollu�un hesap verebilirli�ini sa�lamal�d�r."

3 y�l içerisinde 87 ajanla�t�rma ve kaç�rma giri�imi ya�and�

�lgili Haberler