GÜNCEL

Arif Çelebi yazd�: George Floyd ayaklanmas� ve uçurum kenar� sava�lar�

AR�F ÇELEB�
3 Haziran 2020 Çar�amba

ANT�FA'lar geleneksel solun bo�lu�unu doldurarak ezilenlerin öfkesinin dile gelmesinin yolunu aç�yorlar. Trump'�n onlar� "iç terör" örgütü olarak tan�mlama giri�imi bo�una de�il. Bu bir çe�it iç sava�t�r. �imdi dünyan�n her taraf�nda iç sava� ko�ullar� olgunla��yor. ANT�FA'lar her yere laz�m. Ku�kusuz onlar�n komünizm hedefi ile taçland�r�lmas� ile sonuca ula��l�r. Belki de �öyle söylemek en do�rusu; dünyan�n bütün komünistleri ANT�FA'la�s�n, bütün ANT�FA'lar komünizm bayra�� alt�nda toplans�n.

25 May�s'ta ABD'nin Minneapolis kentinde George Floyd adl� bir siyah i�çinin bir polis grubu taraf�ndan bo�ularak vah�ice katledilmesi ve hemen ard�ndan ba�layan protestolara devlet güçlerinin vah�ice sald�rmas�yla birlikte protestolar ABD'nin dört bir taraf�n� saran ayaklanmaya dönü�tü. Polis merkezleri ve bankalar ba�ta olmak üzere pek çok devlet ve kapitalist tekel merkezi ate�e verildi. 16 eyalete ba�l� 25 kentte soka�a ç�kma yasa�� ilan edildi. Ayaklanmac�lar� katletmek için ulusal muhaf�zlar göreve ça�r�ld�.

Cumhuriyetçi senatör Cotton, ayaklanmac�lara kar�� Irak ve Afganistan'da kullan�lan birliklerin kullan�lmas�n� istedi, Trump bu talebi destekledi�ini aç�klayarak ayaklanmac�lar� ölüm ve uzun hapislikle tehdit etti.

Hem Cotton hem de Trump'�n hedefinde ANT�FA vard�. Cotton, "ANT�FA teröristleri" tan�m�n� yaparken Trump Protestolar� "iç terör eylemleri" olarak niteleyerek ANT�FA'y� terör örgütü ilan edece�ini duyurdu.

ABD Komünist Partisi, gerçek e�kiyan�n Donald Trump oldu�unu, "Trump'�n �rkç�l�� merkezi bir örgütleme arac� olarak" kulland��n� belirterek �rkç� sald�r�lardan polis içindeki neonazi ve di�er neofa�ist odaklar� sorumlu tuttu.

Sosyalist E�itlik Partisi ise ülkede patlayan ayaklanmay� "George Floyd'un vah�ice öldürülmesi eliyle tetiklenen ve giderek geni�leyen bu hareket, toplumsal e�itsizli�e, yoksullu�a, kitlesel i�sizli�e, sosyal güvenlik a��n�n yok edilmesine ve sonu gelmeyen sava�lara artan öfkeyi d��a vurmaktad�r" biçiminde de�erlendirdi1.

Burjuva bas�n tekelleri ayaklanmalardan duydu�u tedirginli�i saklayam�yor. New York Times "�kiz kriz ve kabaran öfke ABD'yi sars�yor" yorumunu yaparken The Washington Post ise "Gösteriler yo�unla��rken ABD uçurumun k�y�s�nda" man�etiyle ç�kt�. Gazetenin ba�yaz�s�nda Trump "ba� bölücü" olarak nitelendirildi2.

UÇURUMUN KIYISI
Uçurumun k�y�s�nda olan yaln�zca ABD mi? Uçurumun k�y�s�nda olan kapitalizmdir, burjuva toplum biçimidir.

"Uçurumun k�y�s�", kapitalizmin bugünkü durumu, ç�kmazlar�, s�n�f çeli�kilerinin ald�� boyut vb. bak�mlar�ndan çok yerinde bir tan�m.

Kapitalist üretim biçimi geli�mesinin s�n�rlar�na dayand�. Bundan ötesi uçurum. Daha ileri gidemiyor, üretici güçleri geli�tiremiyor. Sapland�� ekonomik krizi a�am�yor. A�mak bir yana kriz içinde dalgalanmalar, gelgitler ya��yor. Kapitalizm üretici güçleri geli�tirmiyor ama "iklim krizi, sa�l�k krizi" derken durmadan yeni krizler do�uruyor. Sermayenin merkezile�mesi öyle bir düzeye ula�t� ki bir avuç dünya tekeli nezdinde ola�anüstü bir boyut kazand�. Ne bütünle�ik dünya pazar� sermayenin geni�leme ihtiyac�n� gidermeye yetiyor ne de daha yüksek düzeyli bir merkezile�me için mülksüzle�tirmeye haz�r yeterince küçük kapitalist var. S�n�flar aras� uçurumun kazand�� derinlik geri dönülemez bir noktaya vard�. Sermaye sermayenin engelidir art�k.

Sermaye gibi emekçi tabakalar da uçurumun k�y�s�nda. Bir avuç kapitalistin elinde trilyonlarca dolar a��r� fazla sermaye olarak üretimden koparken yüz milyonlarca i�çi sefalet ko�ullar�nda bile olsa bir i� bulamamakta. B�rakal�m daha iyi bir hayat beklentisini i�lerini korumak bile emekçiler için bir kazanç görülüyor bu günlerde. Emekçi s�n�flardan gelen gençlik okuyarak s�n�f atlamay� çoktan unuttu, �imdilerde bir i� bulan üniversiteli �ansl� say�l�yor. ��çiler, emekçiler, gençler, kad�nlar i�sizlik, açl�k, sefalet, geleceksizlik sarmal�nda, uçurumun k�y�s�nda ya��yor. Kapitalizm �artlar�nda onlar� bekleyen sadece daha kötü günler, umut, onlar için geçmi�teki bir hat�ra sadece.

Koronavirüs salg�n� bu gerçekli�i bütün ç�plakl��yla çok daha görünür k�ld�.

EMPERYAL�ST KÜRESELLE�MEN�N ZAYIF HALKASI ABD M�?
Lenin, devrimin emperyalizmin zay�f halkas�nda patlayaca��n� söylemi�ti. Bugün zay�f halka neresi? Meksika m�, Irak m�, Fransa m�, Tunus mu, ABD mi? Hepsi mi?

Varolu�sal krize saplanan kapitalizmde �u ya da bu ülke de�il kapitalist üretim ili�kilerinin bütünü zay�f halkad�r. Bundan dolay�d�r ki, devrimci patlamalar dünyan�n herhangi bir yerinden kopabilir. Ayaklanmalar� tetikleyen neden ne olursa olsun ayaklanmalar�n tutu�turdu�u i�sizlik, açl�k, sefalet orman�d�r, keskinle�mi� ve art�k kapitalizm içinde tolare edilemeyecek denli �iddetli bir hal alan s�n�f çeli�kileridir.

ABD, kapitalizmin en güçlü ülkesidir hala. Gel gör ki ayn� ABD sadece kapitalizmin varolu�sal krizi nedeniyle de�il nesnel s�n�f ili�kileri bak�m�ndan kapitalizmin en zay�f halkalar�ndan biridir.

ABD'li burjuva ekonomist Stiglitz bu gerçekli�i en ç�plak biçimde ortaya koyanlardan biri.

"�kinci Dünya Sava��'n� izleyen otuz y�lda Amerikan toplumu bir bütün olarak büyümü�tü, tüm kesimlerde gelirler artm��, bununla birlikte alt kesimdekilerin gelirleri üsttekilere göre daha h�zl� büyümü�tü. Ancak geride b�rakt��m�z son otuz y�lda giderek daha bölünmü� bir ülke haline geldik; sadece en h�zl� gelir art��n� zenginlerin ya�ad�� de�il, ayn� zamanda, alt kesimdekilerin gelirlerinin fiilen azald�� bir ülke. (2002'den 2007'ye kadar olan dönemde), en zengin yüzde 1'lik kesim milli gelirdeki toplam art��n yüzde 65'inden fazlas�na sahip olmu�tur. Amerikal�lar�n en zengin yüzde 1'lik kesimi, ülkede 2009'a k�yasla 2010'da yarat�lan ilave gelirin yüzde 93'üne sahip oldu. ABD'nin hikayesi basitçe �udur: Zenginler zenginle�mekte, zenginlerin en zenginleri daha da zenginle�mekte, yoksullar say�ca artmakta ve giderek daha da yoksulla�makta ve orta s�n�f�n içi bo�alt�lmaktad�r.3"

ABD kapitalizmini ve devletini zay�f dü�üren di�er olgu �rkç� miras�d�r. Bu �rkç� miras çeli�kileri daha da a��rla�t�rmakta ve düzen içinde tolare etme olanaklar�n� hepten yok etmektedir.

Katliama kar�� ayaklanman�n patlak verdi�i Minneapolis'te resmi rakamlara göre ortalama beyaz bir ailenin y�ll�k kazanc� 83 bin dolar iken Afrika kökenli Amerikal� bir ailenin kazanc� 36 bin dolard�r4. Siyahlar ezilenin en ezilenidir. George Floyd'un ya�am öyküsü bunun bir timsali adeta. ��sizle�tirilmi�, i� aramak için �ehir �ehir dola�an yoksul bir emekçi. Irksal ve s�n�fsal çeli�kilerin bütün yükünü ta��yan bir hayat.

Siyahlar ilk kez ayaklanm�yor, 1967'de Miami, 1992'de Kaliforniya ba�kald�r�lar� akla ilk gelenlerden. Bu ayaklanmalara siyahlara dönük �rkç� uygulamalar kaynakl�k etti. Bu seferki de �rkç� fa�ist bir devlet cinayetinden ate�lendi ama bütün ABD'li yoksullar� kapsama potansiyeli ta��makta. Bilhassa antifa�ist gençli�in ayaklanmalardaki belirleyici rolü dikkat çekmekte.

Trump'�n da ABD bas�n tekellerinin de as�l tela�� bundan.

UÇURUMUN KIYISINDA SAVA�
Adalet yoksa huzur da bar�� da yok. Ayaklanmac�lar�n temel slogan� bu. E�er bir toplumda �rksal, ulusal, s�n�fsal ya da cinsel çeli�kileri çözme kapasitesi tükenmi�se �iddet kaç�n�lmaz bir mücadele biçimi olarak ortaya ç�kar. Ya�ma bunun yönsüz ve bireysel tezahürüdür, devlet ve banka kurumlar�n� yakma ise bir politik hedef içerir. Kar�� taraf için de durum farkl� de�il, devlet bütün �iddet araçlar�yla çeli�kileri kendi lehine bast�rmaya çal��r. Bu uçurumun k�y�s�ndaki bir sava�t�r. Biri di�erini uçurumdan atmal�d�r aksi taktirde hayatta kalamayacakt�r. Ku�kusuz bu bir kerelik bir hamle de�il ama sava� meydan�na ç�k�ld� bir kez. Bundan dolay�d�r ki Trump'�n a��r silahlarla donat�lm�� emperyalist i�gal güçlerini halk�n üzerine salmas� onun ç�lg�nl��ndan de�il s�n�f bilincinden kaynaklanmaktad�r.

ANT�FA'n�n öne ç�kmas� ve devletin hedefi haline gelmesi de bu uçurum k�y�s�ndaki sava��n do�al sonucudur. ANT�FA'lar Avrupa'n�n pek çok ülkesinde de s�n�f sava��n�n ate�leyici bölü�ü olarak öne ç�k�yorlar. Bir çe�it ate�leme fitili i�levi görüyorlar. Avrupa'n�n ve ABD'nin geleneksel sol parti ve sendikalar� hala 60'l� 70'li y�llar�n reformcu, savunmac� mücadele biçimlerine ba�vurarak burjuvazi ile pazarl�k yapabilece�i y�llara dönü� hayali kuruyorlar. Oysa geriye dönülmez biçimde mazi oldu o günler. Bundan dolay�d�r ki s�n�f mücadelesinin önüne geçmek yerine bu sava��m� geriye çekici bir rol oynuyorlar.

1) https://www.tukenmezhaber.com/dunya/abdli-sosyalist-partiler-gosteriler-beyazlara-karsi-degil-ze
2) https://www.indyturk.com/node/188891/dünya/abd-ve-dünya-bas�n�-george-floyd-protestolar�n�-nas�l-gördü
3) Joseph E. Stiglitz. E�itsizli�in Bedeli, �leti�im Yay�nlar�
4) https://www.gazeteduvar.com.tr/konuk-yazar/2020/06/02/minnesotalilar-dort-yuz-yillik-esarete-artik-yeter-diyor/

Arif Çelebi yazd�: George Floyd ayaklanmas� ve uçurum kenar� sava�lar�

�lgili Haberler