2 Ekim 2024 Çarşamba

'Türkiye'de her yıl kaç kişi kayboluyor?'

HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, gözaltında ve "faili meçhul" cinayetler başta olmak üzere Türkiye'de farklı nedenlerle kaybedilen insanlara ilişkin verdiği önergede Bakan Gül'e, kaç kişinin kayıp olduğunu ve kayıplara karşı neler yapıldığını sordu.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Muazzez Orhan, Türkiye'de gözaltında başta olmak üzere her hangi bir nedenden dolayı kaybedilen insanlara ilişkin Meclis'e soru önergesi verdi. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'ün yanıtlası talebiyle verilen önergedi, her yıl kaç kişinin kaybolduğu ve buna ilişkin ne yapıldığı soruldu.

Çatışm ve savaşların kayıp sayısını her geçen dönem arttırdığını belirten Orhan, her yıl değişik nedenlerden dolayı onbinlecre kişinin kaybolduğunu-kaybedildiğini ifade etti. 

TBMM'nin 19. dönemde olan 20205 yılında hazırladığı "Faili Mechul Cinayetler Araştırma Komisyonu Raporu'nda" yüzlerce kişinin faili meçhul cinayetlerle öldürüldüğünün ortaya konduğunu kaydeden Orhan, kurum ve bakanlık verileri arasında tutarsızlık olduğunu söyledi. 

TBMM başta olmak üzere bazı Uluslar arası kuruluşların zorla göç ettirilenlere ilişkin hazırlanan raporlara da dikkat çeken Orhan, "Türkiye'de Kürt meselesi nedeniyle devam eden çatışmalı süreç boyunca; çatışmalar, zorunlu köy boşaltmaları ve zorunlu göç süreçlerinde de 'kaybedilen' kişilerin sayısı binlerle ifade edilmektedir" dedi. 

Türkiye genelinde doğal afetler, trafik kazaları, insan/organ ticareti, dolandırma/zorda bırakma gibi nedenlerle de insanların kaybolduğnu-kaybedildiğini kaydeden Orhan, son dönemde çocukların kaybolma olaylarında artış olduğuna dikkat çekti.

Orhan, Cumartesi Annelleri'nin 806 haftadır kayıpların bulunması ve faillerin yargılanması için mücadele ettiğini hatırlatarak, Bakan Gül'ün şu soruları yanıtlamasını istedi. 

■Türkiye'de her yıl kaç kişi kaybolmaktadır? Bunların ne kadarı çocuk ve kadındır?

■Türkiye'de 1980 yılından bu yana hakkında gaiplik kararı verilen kişi sayısı kaçtır?

■Türkiye'de 1980'den bugüne kaybolan kişilerin yaş, cinsiyet ve il dağılımı nedir?

■Türkiye'de kayıp ilanı verilen kişilerin kayıp olma nedenlerine göre dağılımı nedir?

■Türkiye'de kayıpların azaltılması amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir?

■Türkiye'de göz altına alındıktan sonra kaybedilen ve bir daha haber alınamayan kişi sayısı kaçtır?

■Göz altında kaybedilenlere ilişkin yaptığınız bir soruşturma veya benzeri çalışma mevcut mudur? Bu kapsamda herhangi bir yaptırım uygulanan kamu görevlisi sayısı kaçtır?

■Türkiye, Birleşmiş Milletler'in (BM) 2006 yılında imzaya açtığı "Herkesin Zorla Kaybetmelere Karşı Korunması Hakkında Uluslararası Sözleşme"yi neden onaylamıyor? Türkiye'nin çekinceleri nelerdir?

■Türkiye'de köy boşaltmaları sürecinde kaybedilen ve bir daha haber alınamayan kişi sayısı kaçtır?

■Kayıp ilanı verilen kişilerin bulunması amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir?

■Kayıplarını arayan aile ve kişilere yönelik hukuk dışı saldırıların nedenleri nelerdir?

■807 haftadır yakınlarını arayan "Cumartesi Anneleri'nin" hak ve hakikat arama eylemleri neden engellenmektedir?

■Yakınlarını kaybeden yurttaşlara sunulan sosyo-ekonomik ve psikolojik destekler nelerdir?"