Siyonist İsrail'le ticaret ekim ayından bu yana en yüksek seviyede
TÜİK verilerine göre mart ayında İsrail ile ticaret hız kesmedi. Aksine hem ihracat hem de ithalat ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye erişti. 9 Nisan kısıtlamasının etkileri mayıs sonunda ortaya çıkacak.
Siyonist İsrail'in Filistin halkına soykırım saldırıları sürüyor. İktidar saldırılara sözde tepki gösterirken, ticari ilişkilerine ise hız kesmeden devam ediyor.
Erdoğan, 24 Nisan'da Ankara'da ağırladığı Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile ikili basın toplantısında gelen bir soru üzerine "İsrail ile yoğun ticari ilişkileri artık ayakta tutmuyoruz, o iş bitti" açıklaması yapmıştı. Fakat bitmediği ortaya çıktı.
Euronews'in haberine göre resmi verilerle "o iş"in bitip bitmediğini görmek, yani hükümetin 9 Nisan'da aldığı kısıtlama kararının ne derece gerçeği yansıttığını anlamak bu ayın sonunda mümkün olacak. Zira, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) her ay sonunda dış ticaret verilerini açıklıyor. 30 Nisan'da açıklanan veriler ise mart ayını içeriyor. Nisan ayında ticaretin değişip değişmediği mayıs sonunda ortaya çıkacak. Asıl fotoğrafın ise mayıs verilerinin açıklanacağı haziran sonunda netleşmesi bekleniyor. Fakat, yine resmi verilere bakıldığında Mart ayında Türkiye-İsrail arası ticaretin, 7 Ekim saldırılarından sonra en yüksek seviyede olduğu görülüyor.
EKİM AYINDAN BU YANA EN YÜKSEK SEVİYEYE ERİŞTİ
TÜİK verilerine göre mart ayında İsrail ile ticaret hız kesmedi. Aksine hem ihracat hem de ithalat ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye erişti. Türkiye'nin İsrail'e ihracatı 437 milyon dolar olurken bu ülkeden ithalatı ise 167,3 milyon dolar gerçekleşti. Ekim ayı da dahil olmak üzere mart ayı iki göstergede de en yüksek değerler oldu. Ticaretin en yoğun gerçekleştiği ay sonunda 31 Mart yerel seçimlerinin gerçekleşmesi dikkat çekti.
Kasım 2023-Mart 2024 arasında Türkiye İsrail'e 1,96 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu değer önceki dönem 2,72 milyar dolar idi. Burada yüzde 28'lik bir düşüş söz konusu.
SON 5 AYLIK DÖNEMDEKİ TİCARET 2019'UN AYNI DÖNEMİNDEN HALA YÜKSEK
Her yılın ocak-mart aylarını içeren ilk çeyrekteki ihracat değerlerine bakıldığında ise 2024 yılında Türkiye İsrail'e 1,21 milyar dolar ihracat yaptı. 2023'ün ilk çeyreğinde değer 1,54 milyar dolar idi. Buradaki düşüş yüzde 21. Yine 2024 ilk çeyreğindeki ihracat 2020 ve önceki yılların aynı dönemine göre daha yüksek.
2024 yılının ilk çeyreğinde İsrail Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkeler listesinde 12. sırada. İthalat sıralamasında ise İsrail ilk çeyrekte 32. sırada yer aldı. Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Güney Afrika'nın İsrail aleyhine açtığı "soykırım" davasında ihtiyati tedbir talebine ilişkin kararını Ocak ayında açıkladı. Divan, İsrail'in Gazze'de 'soykırımı önlemek için' tedbir almasına hükmetti.
Türkiye'nin 9 Nisan'daki kısıtlama açıklamasına rağmen İsrail'e ihracatın devam ettiği tartışması gündemdeki yerini koruyor. Gazeteci Metin Cihan'ın bu yöndeki haberlerinin ardından Ticaret Bakanlığı bu iddiaların yalan olduğunu belirterek "Bu kapsamda, 9 Nisan 2024 Salı günü sabah 09.00 itibarıyla, yasak konusu ürünlerin İsrail'e ihracatına ilişkin olarak, herhangi bir ihracat beyanname tesciline kesinlikle izin verilmemektedir" açıklaması yaptı. Metin Cihan'ın, Türkiye'den İsrail'e giden gemi trafiğine ilişkin belgeleri paylaşmasının ardından Ticaret Bakanlığı 16 Nisan'da yeni bir açıklama yapmak zorunda kaldı. "9 Nisan 2024, saat 09.00'dan itibaren gümrüklerimizde ihracat tescil işlemi kesinlikle yapılmamaktadır" diyen Bakanlık bu tarihten önce tescil işlemi tamamlanan ürünlerinin ihracat sürecinin devam ettiğine işaret etti. Ticaret Bakanlığı, "Kısıtlama kararının alındığı 9 Nisan 2024 tarihinden önce gümrükte ihracat tescili yapılmış herhangi bir yasak kapsamındaki ürünün yola çıkmasını tezvirat haline getirme çabası, sadece uluslararası dış ticaret, gümrükleme, lojistik mevzuatını ve prosedürlerini bilmemekle, ya da kötü niyetle açıklanabilir" ifadelerini kullandı.
ERDOĞAN: KESTİK, KESİYORUZ
Erdoğan 26 Nisan'daki açıklamasında ise "İsrail'le artık ilişkilerimizi ticari anlamda başta olmak üzere, bunu Dışişleri Bakanı'm da açıkladı; kestik, kesiyoruz" yorumu yaptı. Ancak bu açıklamadan sonra da Metin Cihan bazı gemilerin İsrail'e yük taşımaya devam ettiği ve seyir halinde olduğu yönünde, sosyal medya hesabından paylaşım yaptı.
Ticaret Bakanlığı'nın 9 Nisan açıklamasını başlığı "İsrail'e ihracat kısıtlaması" başlığını taşıyor. Açıklamada da listedeki ürünler için "kısıtlama" kararı alındığı belirtiliyor. Açıklamada ihracatın tamamen sonlandırıldığına dair bir ifade yer almıyor.