GÜNCEL

'Hayvanlar mal olarak de�il hissedebilen canl� olarak görülmeli'

�STANBUL (PINAR GAYIP)
27 Aral�k 2020 Pazar

Hayvan haklar� savunucular� 15 y�ld�r Hayvanlar� Koruma Kanununda de�i�iklik yap�lmas�n� bekliyor. Kendilerine bu süreçte verilen sözler tutulmad�� gibi, hayvana yönelik tecavüz ve �iddet vakalar� da art�yor. Çünkü mevcut yasalarda hayvanlar hissedebilen canl�lar de�il, mal olarak görülüyor. Hayvan haklar� savunucusu Avukat Acer, hayvanlara yönelik i�lenen suçlar�n Kabahatler Kanunundan ç�kar�lmas� gerekti�ini söyledi. HAYTAP Ankara Temsilcisi Say�lgan da bir an evvel Hayvanlar� Koruma Kanun tasla��n�n yasala�mas� gerekti�ini vurgulad�.

Hayvanlara yönelik �iddet ve tecavüz haberleri ne yaz�k ki günden güne art�yor. 5199 Say�l� Kanuna göre sokak hayvanlar�n�n k�s�rla�t�r�l�p, a��lan�p, al�nd�� yere b�rak�lmas� gerekiyor. Fakat, belediyeler bu görevlerini yerine getirmedi�i gibi sadece ya�l� ve engelli hayvanlar�n tedavi görmesi ve bar�nd�r�lmas� gereken bar�naklara sa�l�kl� hayvanlar� istif ediyor, hayvanlar kötü ko�ullarda ömür boyu hapis hayat�na mahkum ediliyor.

Hayvan haklar� savunucular�, 15 y�ld�r Hayvanlar� Koruma Kanununda de�i�iklik yap�lmas�, vah�i katliamlara, hayvanlara eziyete dönü�en uygulamalara imza atan belediye görevlilerinin ceza almas� için mücadele ediyor. Ancak iktidar tüm ça�r�lara kulak t�kad�� gibi, kanunu ç�karmamak için türlü yöntemlere ba�vuruyor.

Hayvan haklar� savunucusu Avukat Senem Demirel Acer ve Hayvan Haklar� Federasyonu (HAYTAP) Ankara Temsilcisi Pelin Say�lgan ile 5199 Say�l� Kanunun eksikliklerini, ç�kmas�n� istedikleri Hayvanlar� Koruma Kanununda neler olmas� gerekti�ini konu�tuk.

AV. ACER: KAPALI ALANDA S�GARA �ÇME �LE HAYVANA TECAVÜZÜN CEZASI AYNI
Avukat Senem Demirel Acer, hayvanlara yönelik �iddet, tecavüz ve katliamlar�n bu kadar yo�un olmas�n�n nedeninin 5199 say�l� yasada bu suçun kar��l��n�n olmamas�ndan kaynakland��n� belirtti. 5199'da sadece idari para cezas� oldu�unu, bunun da kapal� alanlarda sigara içmeyle ayn� cezaya tekabül etti�ini belirten Acer, "Samsun'da Pamuk köpe�in ya�ad�� mesela. Önce kom�usu tüfekle vuruyor, hayvan�n ayaklar� parçalan�yor. Sahibi de ayaklar� parçaland� diye tamamen kestiriyor. Bunlardan biri 600 lira bir di�eri de 900 lira ceza ald�. Bu para cezalar� da idari para cezalar�. Yani ödemezseniz herhangi bir hapis cezas�na çevrilmiyor. Vergi dairesine borç kaydediliyor, yap�land�rmayla 36 taksitle ödeyebiliyorsunuz" dedi.

'BELK� DE HAYVANA TECAVÜZ EDEN B�R�NE ÇOCU�UMUZU EMANET ED�YORUZ'
Hayvanlara yönelik suç i�leyenlerin bu fiilleri sab�kalar�na da i�lemiyor. Bunun yarataca�� sorunlara dikkat çeken Avukat Acer, "Bu da çok s�k�nt�l�. Belki de bir hayvan tecavüzcüsüyle ayn� masada oturuyoruz, belki çocu�umuzun servis �oförü hayvana tecavüz etmi� ya da katletmi� biri. Sab�kas�na i�lenmedi�inden bilemiyoruz. Bu insanlar da normal bir �ekilde hayatlar�na devam edip belki de ayn� suçu defalarca i�liyorlar" ifadelerini kulland�.

'HAYVANLAR MAL DE��L H�SSEDEB�LEN CANLILAR OLARAK KABUL ED�LMEL�'
Avukat Acer, yeni yasada olmas� gerekenin ve �srarla üzerinde durduklar� hususun, bu suçlar�n Kabahatler Kanunundan ç�kar�larak Ceza Kanunu kapsam�na al�nmas� oldu�unun alt�n� çizdi.

Acer, �öyle devam etti: "Hayvanlar mal olarak de�il hissedebilen canl�lar olarak kabul edilmeli. �u anda yasada sahipli, sahipsiz hayvan ayr�m� var. Sahipli olan mal kapsam�na al�n�yor. Sahipli diye tan�mlanan hayvana zarar verildi�inde sahibi �ikayetçi olursa, ki�i mala zarardan ceza al�yor. Ama sahibi �ikayet etmezse o da olmuyor. Sahipsiz hayvanlar�n zaten hiçbir hükmü yok. E�er sahipli ise ve hayvana sahibi zarar vermi� ise onda da hiçbir yapt�r�m uygulanm�yor. Çünkü �ikayet edebilecek ki�i hayvan�n sahibi, kendi mal�na zarar vermi� gibi görüldü�ünden hiçbir yapt�r�m olmuyor. Yap�lacak düzenlemede talep etti�imiz, hissedebilen canl�lar olarak kabul edilmesi. Cana zarar verdi�i için san��n cezaland�r�lmas�. Bu �ekilde kabul edilirse sahipli, sahipsiz hayvan ayr�m� kalkacak."

'BU SUÇU ��LEYENLERE CEZAEV�N�N KAPISI AÇILMALI'
Avukat Senem Demirel Acer, savc�l��n da herhangi bir �ikayet olmaks�z�n soru�turma yapabilmesi gerekti�ini belirtti. Acer, "Bir ihbar yok diyelim ki sosyal medyada gördü, soru�turma açabilmeli. Verilmesi gereken cezalar da yeni yap�lan Ceza �nfaz Yasas� düzenlemesiyle en az 3 y�l olmal�. Ertelenebilen bir ceza da olmamal�. Bu ki�i ceza ald�� zaman hükmün aç�klanmas�n�n geri b�rak�lmas� karar� verilmemeli. Buda önemli. Çünkü, ertelenmesi ya da hükmün aç�klanmas�n�n geri b�rak�lmas� karar� verildi�i takdirde 5 y�l boyunca bu ki�i bir daha ayn� suçu i�lemedi�i takdirde cezas� uygulanmayacak. E�er yasalardan korkan, akl� ba��nda biriyse 5 y�l bu suçu i�lemeyecek ama 5 y�l sonra tekrar i�leyecek. Ama ertelenmesi ya da hükmün aç�klanmas�n�n geri b�rak�lmas� karar� verilmeyecek s�n�rdan ba�larsa bu ki�i bu suçu i�ledi�inde ilk suçunda sab�kas�na yaz�lacak. Cezaevi kap�lar� bu ki�iye aç�lacak. Bizim talebimiz bu. Gerçekten insanlar hayvana zarar verdikleri zaman onu bir can olarak görmüyorlar" dedi.

SAYILGAN: 15 YILDIR VERD�KLER� SÖZÜ TUTMADILAR
Hayvan Haklar� Federasyonu (HAYTAP) Ankara Temsilcisi Pelin Say�lgan da 15 y�ld�r oldu�u gibi geçen y�l da kanunun ç�kmas�na dair söz verildi�ini ancak yine tutulmad��n� belirtti. 24. Dönem Çevre Komisyonundan ç�kan kanun tasar�s�n�n yenilenmeyip, ara�t�rma komisyonu kurulmas�n�n endi�eye neden oldu�unu hat�rlatan Say�lgan, "Çünkü Çevre Komisyonunda gereken haz�rl�k yap�lm�� kanun haz�rlanm��, geriye sadece bir gecede Genel Kurul'da oylanmas� kalm��t�. Oysaki ara�t�rma komisyonu ayn� konular� aylarca görü�tü ve Genel Kurul'a tavsiye raporu sundu" diye konu�tu.

'BAKANLIKLAR VE BELED�YELER KANUNUN ÇIKMAMASINI ENGELL�YOR'
Havyan cinayetlerine ve yasan�n ç�kmamas�na büyük bir tepki oldu�una dikkat çeken Say�lgan, yasan�n ç�kmamas�n�n nedenlerini s�ralad�: "Birinci engel bakanl�klar ve belediyeler. Tutucu bir bürokrat zihniyetiyle i� yüklerinin artmas�ndan endi�e ediyorlar ve sürekli hükümete bunun bask�s�n� yap�yorlar. Oysaki Hayvan Haklar� Ara�t�rma Komisyonu, raporu haz�rlarken devletin imkanlar�n� gözetmi�ti. Adalet Bakanl��n�n endi�esi, ta�rada hayvana tecavüzün geleneksel bir hal alm�� olmas� gerekçesiyle hapishanelerde yer olmad��. Hayvana tecavüz Ceza Kanunu kapsam�na girerse adalet sisteminin kilitlenece�i. Yine kanunda belediye görevlilerine cezai yapt�r�m taleplerimiz var. Konya'da ya�ananlar bunun son örne�i. Belediyeler hayvanlar� k�s�rla�t�r�p a��lay�p ald�� yere b�rakmakla yükümlüyken uyu�turucu i�neyle bay�lt�p çöplüklere at�yor, da�lara ta�lara at�yor veya zehirliyor."

'KANUN TASLA�I ARTIK B�R AN ÖNCE YASALA�MALI'
Pet shoplarda hayvan sat��n�n serbest olmas�n�n yaratt�� popülasyona da i�aret eden Say�lgan, devletin bireylerin ticari ç�karlar� yerine do�ay�, toplum sa�l��n� ve hayvanlar�n ya�am hakk�n� öncelemesi gerekti�ini kaydetti. Ayn� sorunu yunus parklar�nda da ya�ad�klar�n� dile getiren Say�lgan, "Milyon dolarlar dönen bu i�kencehanelerin kapat�lmas�, yunuslar�n özgürce okyanuslara, yuvalar�na dönmesi laz�m. Zavall� hayvanlar çektikleri ac�lara dayanamay�p, havuzlar�n d��na betona atlay�p nefesini tutarak intihar ediyorlar. Hayvanlar her alanda sömürülüyor; deney, hayvanat bahçesi, sirkler… Ya�ad��m�z pandemi de do�ay� hunharca ve bencilce sömürmemizin bir sonucu asl�nda. E�er hala ders alamad�ysak yar�n çok geç olacak, gezegen bir yok olu�a do�ru ilerliyor. Kendimizi do�an�n efendisi olarak görmekten vazgeçmeli, hayvanlar�n ya�am hakk�na sayg� göstermeyi ö�renmeliyiz. Bunun bir aya�� olarak da bu kanun tasla��n�n art�k bir an önce yasala�mas� öncelikli temennimiz" ifadelerini kulland�.

'Hayvanlar mal olarak de�il hissedebilen canl� olarak görülmeli'

�lgili Haberler